Công trình vừa được nhóm nghiên cứu quốc tế đến từ nhiều viện, trường ở Pháp, Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Ukraine và Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc công bố trên tạp chí Nature Ecology and Evolution.
Các mẫu DNA cổ quý giá, có niên đại 36.000-37.000 năm, cho thấy bán đảo Crimea là nơi định cư đầu tiên của con người ở châu Âu.
Con đường của nền văn minh châu Âu có thể bắt nguồn từ Buran-Kaya III (1) ở Ukraine – Ảnh: NATURE SINH THÁI VÀ TIẾN HÓA
Theo dòng thời gian đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu trước đây, một số nhóm Homo sapiens đã rời châu Phi khoảng 60.000 năm trước, nhưng phần lớn sống cuộc sống du mục, không lưu trú ở đâu cả.
Đồng thời, khoảng 40.000 trước, một siêu núi lửa ở miền nam nước Ý đã quét sạch hầu hết người Homo sapiens và người anh em họ châu Âu của họ là người Neanderthal.
Vì vậy, tổ tiên của người châu Âu hiện đại là một nhóm khác. Các nhà khoa học Pháp – Ukraina – Trung Quốc tiết lộ họ đến từ Crimea.
Địa điểm Buran-Kaya III từ lâu đã nổi tiếng với bằng chứng về con người có niên đại 50.000 năm. Nhưng đáng chú ý nhất là các lớp trầm tích có niên đại 34.000 – 38.000 năm, trong đó chứa nhiều công cụ bằng đá và xương chạm khắc tương tự như nền văn hóa Gravettian lan rộng khắp châu Âu cách đây 33.000 năm.
Điều này liên kết người Buran-Kaya cổ đại với nền văn minh Gravettian lâu đời, cho thấy họ là tổ tiên của những người châu Âu lâu đời này.
Một nhóm các nhà khoa học dẫn đầu bởi hai nhà cổ sinh vật học di truyền Eva-Maria Geigl và Thierry Grange từ Trung tâm nghiên cứu khoa học quốc gia Pháp (CNRS) đã giải trình tự bộ gen của hai cá thể nam tại Buran-Kaya. III và so sánh với bộ gen châu Âu.
Kết quả cho thấy những điểm tương đồng đáng chú ý giữa người Buran-Kaya III và những người châu Âu gần đây hơn là nhóm tồn tại trước thảm họa siêu núi lửa.
Điều này giúp khẳng định tổ tiên của người châu Âu là cộng đồng của hai người Buran-Kaya III. Đây là khu định cư lâu đời nhất của con người ở châu Âu từng được xác định.
Phát hiện mới có thể khiến lịch sử di cư và tiến hóa của loài người cần được điều chỉnh lại một lần nữa. Theo các bản đồ phổ biến, châu Âu có dân cư chủ yếu là các nhóm di cư từ phía châu Phi, băng qua Trung Đông, dần dần di chuyển lên trên, trong khi một nhánh khác chinh phục châu Á.
Nhưng những khám phá gần đây ngày càng chứng minh rằng lịch sử của tổ tiên chúng ta phức tạp hơn nhiều, với những con đường di cư phức tạp và vòng vèo. Bên cạnh đó, còn có những cuộc gặp gỡ giữa các cộng đồng cùng loài và khác loài, nơi các dòng máu không đồng nhất đan xen với nhau nhiều lần và theo nhiều cách trước khi tạo ra chúng ta ngày nay.