Nhà Thanh tồn tại gần 300 năm và được coi là triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử Trung Quốc. Triều đại này đã có một thời kỳ cực thịnh khi trải qua ba đời hoàng đế Khang Hi, Ung Chính và Càn Long. Lịch sử gọi thời kỳ này là “ Khang – Tiền thịnh ”.
Tuy nhiên, vào cuối thế kỷ 19, nhà Thanh suy yếu và có nhiều thay đổi xảy ra. Khi đó, triều đại này không chỉ phải đối mặt với áp lực từ bên ngoài mà còn phải đối mặt với nhiều cuộc nội loạn và thất bại trong chiến tranh. Cuối cùng, triều đại nhà Thanh sụp đổ sau khi Pu Yi, hoàng đế Mãn Châu cuối cùng, thoái vị vào tháng 2 năm 1912.
Vậy vào cuối thời nhà Thanh, những quan chức nắm giữ chức vụ chủ chốt trong triều đình trông như thế nào? Loạt ảnh hiếm hoi dưới đây, chụp cách nhau hơn 100 năm, sẽ phần nào hé lộ câu trả lời cho câu hỏi trên.
Nhà ngoại giao Ngũ Đình Phương (1842 – 1922). Ông là một học giả xuất sắc vào cuối thời nhà Thanh.
Ngũ Đình Phương là một trong số ít người được tiếp nhận nền giáo dục phương Tây hiện đại, tiên tiến, đặc biệt là du học luật. Trong suốt cuộc đời của mình, Ngũ Đình Phương từng giữ những chức vụ quan trọng như đại sứ nhà Thanh, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Bộ trưởng Bộ Tư pháp nước Cộng hòa Trung Hoa.
Bức ảnh chụp ba vị đại thần cuối thời nhà Thanh. Họ là Thẩm Quế Phan, Đổng Hiển và Mao Thượng Hi.
Bức ảnh này thể hiện một cách sinh động diện mạo đích thực của các quan lại vào cuối thời nhà Thanh. Ba người này nắm giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình nhà Thanh. Cả ba đều toát lên vẻ sang trọng và uy nghiêm của quan lại cấp cao.
Diệp Hách Na Lập Thụy Lan (1809 – 1874) là một quan lớn vào cuối nhà Thanh. Ông xuất thân từ cùng một gia đình với Thái hậu Từ Hi.
Thụy Lan giỏi ăn nói nên được thăng chức. Ông giữ chức Thống đốc Lương Quang (bao gồm Quảng Đông và Quảng Tây) từ năm 1865 – 1874. Đây được coi là chức vụ quan trọng lớn, nắm cả quyền lực quân sự và dân sự đối với hai tỉnh quan trọng này.
Một gia đình quan lại tiêu chuẩn vào cuối thời nhà Thanh. Nhiều người cho rằng hầu hết các gia đình trong xã hội phong kiến đều duy trì chế độ đa thê. Tuy nhiên, đây là một trong số ít gia đình duy trì chế độ một vợ một chồng.
Đó là Đổng Tuân (1807 – 1892), Bộ trưởng Bộ Nội vụ dưới thời vua Đạo Quang. Vị đại thần này đã trải qua 4 đời vua Đạo Quang, Hàm Phong, Đông Trì và Quảng Tú. Đổng Tuân là vị đại thần có nhiều đóng góp cho triều đình nhà Thanh, đặc biệt trong hoạt động ngoại giao.
Ảnh chụp Tả Tông Dương (1812 – 1885), một vị tướng nổi tiếng và quan chức cuối thời nhà Thanh. Ông là người có công trong việc trấn áp cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc.
Tạ Tông Dương từng giữ những chức vụ quan trọng như Thống đốc Phúc Kiến – Chiết Giang, Thống đốc Thiểm Tây – Cam Túc… Đặc biệt, ông từng đảm nhiệm nhiệm vụ đi Thiểm Tây để trấn áp cuộc khởi nghĩa của Niên Quán. Khi đó ông đã dẫn quân đi chinh phục phương Tây, chinh phục Tân Cương cho nhà Thanh. Cuối đời, Tạ Tông Đường trở thành Thống đốc Lương Giang, Đại tướng quân. Ông cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập Hải quân Nha Môn vào năm 1885.
Tạ Tông Dương cùng với Tăng Quốc Phiên, Lý Hồng Chương, Trương Chí Đông được mệnh danh là ” Văn Thánh tứ đại thần ” của nhà Thanh thời kỳ cuối.
Sầm Xuân Huyền (1861 – 1933) là quan lớn cuối nhà Thanh. Ông cùng hai người khác được mệnh danh là “Tam thiếu gia kinh đô” dưới thời vua Quang Tú.
Trong suốt cuộc đời của mình, Sầm Xuân Huyền giữ nhiều chức vụ quan trọng như Thống đốc Lương Quang, Thống đốc Tứ Xuyên… Đặc biệt, từ năm 1918 – 1920, ông còn là chủ tịch tổng tài chính của chính quyền quân sự Quảng Châu.
Nguồn: Sohu, Baidu
