Bạn luôn có cảm giác như một ngày cuối tuần vui vẻ trôi qua rất nhanh. Ngược lại, thời gian dường như giãn ra như sợi dây thun khi bạn mắc kẹt trong những cuộc họp bất tận.
Đây là những ví dụ về sự mất ổn định về thời gian – một hiện tượng mà thời gian có thể trôi qua nhanh hơn hoặc chậm hơn thực tế.
Tại sao đôi khi bạn có cảm giác như thời gian dừng lại khi kim đồng hồ dừng lại? (Ảnh minh họa: Internet).
Một ví dụ trực quan khác về sự ổn định theo thời gian là ảo ảnh “đồng hồ dừng”. Nó được tạo ra khi bạn đột nhiên chuyển ánh mắt sang chiếc đồng hồ có kim giây truyền thống.
Hành động này có thể khiến kim giây của đồng hồ đứng yên trong hơn 1 giây, trái với nhận thức thông thường về thời gian.
Kielan Yarrow, nhà tâm lý học tại Đại học London, giải thích rằng yếu tố chính tạo ra ảo giác về chiếc đồng hồ đang dừng, cũng như sự ổn định của thời gian nói chung, là sự chuyển động nhanh chóng của mắt từ vật này sang vật khác. sang đối tượng khác.
Những chuyển động như vậy được gọi là “saccade” . Yarrow giải thích rằng chúng có thể gây ra vấn đề cho não bộ của chúng ta, khiến chúng ta cảm thấy bất ngờ trước những diễn biến xung quanh.
Chuyên gia giải thích : “Nó giống như việc di chuyển camera trên điện thoại của bạn” . “Nếu bạn di chuyển điện thoại đủ nhanh, bạn có thể thấy một vệt chuyển động lớn và cả thế giới dường như cũng chuyển động theo.”
Khi mắt di chuyển nhanh, sẽ có những khoảng trống trong thông tin thị giác mà chúng không thể tiếp thu được. Bộ não của chúng ta phản ứng bằng cách “lấp đầy” những khoảng trống đó để tránh chuyển động bị “mờ” .
Ảo ảnh về một chiếc đồng hồ đã dừng cho thấy những hạn chế của việc tái hiện lại những hình ảnh trong quá khứ . Cụ thể, nếu kim đồng hồ chuyển động trong quá trình “saccade” thì chúng ta sẽ không thấy nó chuyển động, bởi quá trình tái tạo của não dựa trên những gì nó nhìn thấy ở cuối quá trình truyền tín hiệu. Nói cách khác, bạn sẽ thấy kim giây có vẻ đứng yên trong khi thực tế nó đang chuyển động.
Khi những kỳ vọng của não xung đột với thực tế, ảo giác về thời gian sẽ xuất hiện. (Ảnh: Popsci).
Ảo ảnh này được chứng minh bằng một thí nghiệm thú vị, liên quan đến trò chơi điện tử. Thí nghiệm bao gồm việc yêu cầu một nhóm đối tượng chơi trò chơi điện tử thông thường, nhưng họ không biết rằng trò chơi có một độ trễ ngắn khi họ nhấn các nút trên bộ điều khiển.
Sự chậm trễ này vừa đủ để não chúng ta không nhận thấy sự khác biệt và ngay lập tức xử lý thông tin để phù hợp với trạng thái này. Nhờ đó, người chơi đều có chung cảm giác rằng các thao tác điều khiển của mình diễn ra trên màn hình đều liền mạch.
Tuy nhiên, khi độ trễ đột ngột bị loại bỏ, người chơi ngay lập tức có cảm giác như những hình ảnh trên màn hình diễn ra trước khi họ nhấn nút điều khiển.
Giống như ảo giác đồng hồ ngừng hoạt động, những kỳ vọng của não xung đột với thực tế, dẫn đến những gì đối tượng trải qua là ảo ảnh bị bóp méo về thời gian.
Yarrow lưu ý rằng những hiệu ứng này thường rất ngắn ngủi vì não của chúng ta sẽ sớm đồng bộ hóa với tín hiệu đầu ra để có được thông tin chính xác.
Tuy nhiên, những thí nghiệm như vậy chứng minh rõ ràng rằng nhận thức của chúng ta về thời gian là không nhất quán. Ở đó, nhiều sự kiện diễn ra trong cuộc sống hàng ngày có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta trải nghiệm thời gian.
“Bạn có thể thấy thời gian chuyển động nhanh, chậm hoặc thậm chí dừng lại. Nhưng sau đó, bạn sẽ nhanh chóng quay trở lại thực tế và không bao giờ bị mắc kẹt trong đó”, Yarrow nói.
- Loạt ảnh đánh lừa thị giác đảm bảo sẽ khiến bạn bất ngờ
- Danh sách các loại ảo ảnh thị giác đánh lừa não bộ
- Một loạt ảo ảnh thôi miên chuyển động khiến bạn “lác mắt”