Một loại ký sinh trùng gần như đã xóa sổ loài trai Pinna nobilis khổng lồ vào năm 2016. Tuy nhiên, mới đây, Croatia phát hiện loài trai này đang sinh trưởng trở lại và đang nỗ lực bảo tồn nó.
Các nhà sinh học biển cho biết một loài nghêu khổng lồ được cho là đã tuyệt chủng gần đây đã xuất hiện trở lại ở vùng biển ngoài khơi Croatia với số lượng tăng đột biến.
Những con trai khổng lồ ở Địa Trung Hải. (Ảnh: Alamy Stock)
Loài ngao dài 1,2 m này có tên là Pinna nobilis hay còn gọi là “nghêu bút quý tộc” hay “nghêu quạt” bắt đầu suy giảm nhanh chóng về số lượng do bị nhiễm một loại ký sinh trùng lây lan ở biển Địa Trung Hải vào năm 2016.
Loại ký sinh trùng này khiến trai chết đói nhanh chóng. Mầm bệnh này gần như đã xóa sổ quần thể trai Pinna nobilis ngoài khơi Tây Ban Nha, sau đó lan sang các khu vực ven biển khác.
Các nhà khoa học Croatia cho biết số lượng trai Pinna nobilis đã giảm mạnh trên toàn khu vực, chỉ còn khoảng 10 cá thể riêng ở biển Adriatic Croatia cho đến gần đây.
Tuy nhiên, năm ngoái, một thợ lặn đã phát hiện khoảng 20 con trai Pinna nobilis gần bờ biển phía bắc bán đảo Istria.
Chuyên gia Sandro Dujmovic thuộc Tổ chức Natura Histrica, đơn vị quản lý các khu bảo tồn ở Istria, cho biết các nhà khoa học khá bất ngờ trước thông tin này.
Theo ông, không rõ vì sao trai Pinna nobilis lại xuất hiện nhưng “đây là dấu hiệu cho thấy chúng vẫn đang tự sinh sản”.
Từ đầu năm đến nay, các nhà sinh vật học đã thu thập được khoảng 100 con nghêu Pinna nobilis và đưa về thủy cung ở thành phố Pula thuộc vùng Adriatic.
Tại đây, chúng được nuôi trong môi trường nước sạch, loại bỏ ký sinh trùng, tăng sức đề kháng và khả năng sống sót, sau đó thả chúng về tự nhiên.
Các chuyên gia cho biết Chính phủ Croatia đã quyết định tăng kinh phí cho nghiên cứu bảo tồn loài này.
Vẹm Pinna nobilis có thể sống tới 45-50 năm, khi trưởng thành dài tới 1,2 mét. Loài này chỉ được tìm thấy ở biển Địa Trung Hải, đứng thẳng như những chiếc thuyền, đầu nhọn neo vào những đồng cỏ biển đầy cát với những sợi chỉ óng ánh như vàng.
Với lớp vỏ hình cánh được đệm bằng xà cừ kim loại và sản xuất các sợi tơ biển nguyên chất, quý hiếm, Pinna nobilis là một trong những biểu tượng mang tính biểu tượng nhất của khu vực Địa Trung Hải.
Vẹm Pinna nobilis đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái biển. (Ảnh: Skaphandrus).
Vào thời xa xưa, những sợi tơ do trai Pinna nobilis tiết ra đã được người Phoenicia ở vùng Địa Trung Hải khai thác để dệt nên những bộ quần áo sang trọng. Các nghệ nhân còn sử dụng vỏ xà cừ của loài ngao Pinna nobilis để chạm khắc những chiếc cúc áo đắt tiền.
Một số người tin rằng loại lụa quý hiếm được thu hoạch từ biển có thể là cơ sở cho truyền thuyết về bộ lông cừu vàng mà Jason tìm kiếm trong thần thoại Hy Lạp.
Nghêu Pinna nobilis cũng được coi là một chỉ số về sức khỏe đại dương vì vỏ của chúng ghi lại những thay đổi hóa học và vật lý ở vùng nước xung quanh.
Chúng đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái biển nhờ khả năng lọc nước biển, cung cấp môi trường sống trong lành cho các sinh vật khác.
Tuy nhiên, loài nhuyễn thể khổng lồ lớn thứ hai thế giới này đang đứng trên bờ vực tuyệt chủng và được liệt vào danh sách loài cần được bảo vệ khẩn cấp.
- Lần đầu tiên cá mập miệng rộng đang mang thai dạt vào bờ biển
- Tỷ lệ bắt được tôm hùm lưỡng tính hai màu là 1/50 triệu
- Thành phần có sẵn tại Việt Nam giúp “đánh bay” mỡ nội tạng được chuyên gia Anh đánh giá cao