Đã gần 13 năm kể từ trận động đất và sóng thần kinh hoàng gây ra vụ tai nạn tại nhà máy hạt nhân ở Fukushima năm 2011.
Nỗi sợ hãi khủng khiếp của người dân Nhật Bản lại quay trở lại vào ngày đầu tiên của năm 2024, khi khu vực Ishikawa rung chuyển và còi báo động sóng thần lại vang lên. Số người chết đã lên tới gần 50 và có khả năng còn tăng lên. Đường bị nứt và cầu bị phá hủy. Hàng trăm tòa nhà sụp đổ, người dân mắc kẹt bên dưới.
Hình ảnh sau trận động đất ở Ishikawa ngày 1/1. (Ảnh: Kyodo).
Rupert Wingfield-Hayes, cựu phóng viên BBC Tokyo và vợ ông đã trải qua thảm họa năm 2011. Trận động đất và sóng thần đã để lại vết thương tập thể sâu sắc cho người dân Nhật Bản. Và họ có thêm bài học cho tương lai.
Trong những tháng sau đó, cặp vợ chồng Wingfield-Hayes phải tìm kiếm nơi ở mới.
Wingfield-Hayes nhớ lại : “Vợ tôi đã nghiên cứu bản đồ địa chất để xem nơi nào có nền móng vững chắc nhất, chọn vùng đất cao cách xa mọi con sông. Cô ấy bị ám ảnh bởi tuổi thọ của các tòa nhà”, Wingfield-Hayes nhớ lại và nói rằng vợ ông đã loại bỏ những ngôi nhà được xây dựng trước năm 1981.
Sau khi chuyển đến tòa nhà được xây dựng vào năm 1985, họ bắt đầu dự trữ lương thực và nước uống. Dưới bồn rửa trong phòng tắm là những hộp đựng thức ăn được đóng gói sẵn có thời hạn sử dụng là 5 năm.
Dù bị thiệt hại nặng nề nhưng trận động đất ngày 1/1 cũng là câu chuyện đáng chú ý về sự thành công của Nhật Bản trong việc giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai.
Trên thực tế, kinh nghiệm ứng phó với động đất của Nhật Bản đã được tích lũy qua hơn một thế kỷ , kể từ trận động đất lớn ở Kanto năm 1923 đã san phẳng thành phố và khiến 140.000 người thiệt mạng.
Hậu quả nặng nề năm đó đã buộc nước này phải soạn thảo bộ luật xây dựng chống động đất đầu tiên . Từ đó trở đi, các tòa nhà mới sẽ cần được gia cố bằng thép và bê tông. Các tòa nhà bằng gỗ sẽ có dầm dày hơn.
Mỗi khi đất nước hứng chịu một trận động đất lớn, thiệt hại sẽ được nghiên cứu và các quy định được cập nhật.
Bước nhảy vọt lớn nhất xảy ra vào năm 1981, khi tất cả các tòa nhà mới đều yêu cầu các biện pháp cách ly địa chấn. Một lần nữa sau trận động đất Kobe năm 1995, nhiều bài học đã được rút ra.
Nhật Bản không báo cáo các trận động đất theo cường độ mà theo rung chuyển mặt đất. Thang cường độ địa chấn của Nhật Bản (JMA) được đo bằng đơn vị shindo (độ rung) , từ 1 đến 7. Trong trận động đất ở Ishikawa, độ rung lắc đạt tới mức tối đa là 7.
JMA vận hành 180 máy đo địa chấn và 627 máy đo cường độ địa chấn, báo cáo các trận động đất theo thời gian thực tới các phương tiện truyền thông và qua Internet.
Thước đo cho sự thành công của Nhật Bản là khi trận động đất mạnh 9,0 độ richter xảy ra vào năm 2011, mức độ rung chuyển ở Tokyo đã lên tới cấp 5. Con số này tương đương với mức độ rung chuyển mà thủ đô nước này từng trải qua. phải chịu đựng vào năm 1923.
Nhưng vào năm 2011, các tòa nhà chọc trời khổng lồ rung chuyển, cửa sổ vỡ tan nhưng không có tòa nhà lớn nào bị sập. Chính trận sóng thần đã giết chết hàng nghìn người chứ không phải những chấn động trên mặt đất.
- Động đất ở Nhật Bản khiến mặt đất dâng cao hơn 4 mét
- Ít nhất 57 người được xác nhận thiệt mạng, Nhật Bản triển khai nỗ lực cứu hộ sau động đất
- Hiện tượng kỳ lạ trước động đất ở Nhật Bản: Ánh sáng kỳ lạ xuyên bầu trời, đàn chim bay tạo cảnh tượng hiếm thấy
- Thảm họa chồng chất ở Nhật Bản: Động đất khiến nhiều tòa nhà bốc cháy, hàng loạt thiết bị liên lạc bị gián đoạn