Hệ thống dẫn nước Segovia đã tồn tại từ thời La Mã, được xây dựng từ khoảng 20.400 khối đá granit, hầu hết nặng 1 tấn nhưng không sử dụng vữa .
Cống dẫn nước Segovia là một ví dụ điển hình về kiến trúc vận tải đường thủy của La Mã – thiết kế đơn giản nhưng tráng lệ và có độ bền đáng ngạc nhiên. Dự án được xây dựng để đưa nước từ sông Frío đi cách thành phố 17 km và đã thực hiện nhiệm vụ này trong 2.000 năm qua. Ấn tượng hơn, hệ thống nước được xây dựng mà không cần đến một gam vữa.
Cống dẫn nước Segovia ở Tây Ban Nha. (Ảnh: SeanPavonePhoto/Fotolia).
Thành phố Segovia nằm cách Madrid, Tây Ban Nha khoảng 100km về phía Tây Bắc. Ban đầu là một khu định cư của người Celtic, nó rơi vào tay người La Mã vào khoảng năm 80 trước Công nguyên. Dưới thời người La Mã, Segovia phát triển thành một thị trấn quan trọng của Hispania (Bán đảo Iberia ngày nay).
Cầu dẫn nước Segovia, được xây dựng từ các khối đá granit xếp chồng lên nhau, không có vữa và không có khung gia cố , được xây dựng vào cuối thế kỷ 1 hoặc đầu thế kỷ 2. Các nhà khoa học không chắc chắn chính xác vì dòng chữ. trên những tảng đá của cống dẫn nước giúp xác định ngày xây dựng cụ thể đã bị bào mòn. Bằng chứng khảo cổ cho thấy công trình nhiều khả năng đã được xây dựng vào đầu thế kỷ thứ 2 , dưới thời cai trị của các hoàng đế La Mã Trajan hoặc Hadrian.
Tận dụng độ cao tự nhiên, nước từ trên núi được dẫn qua kênh ngầm tới bể chứa lớn có tên El Caserón . Từ đây, nước tiếp tục chảy tới tòa tháp mang tên Casa de Aguas. Ở đó, nước được lọc tự nhiên và cát sẽ lắng xuống trước khi nước tiếp tục hành trình, đi thêm 728m qua hệ thống dẫn nước trên cao đến quảng trường Plaza de Díaz Sanz.
Với những mái vòm đôi cao chót vót được hỗ trợ bởi những cột đá khổng lồ, hệ thống dẫn nước Segovia trông rất ấn tượng. Xây cầu không dùng vữa có lẽ xuất phát từ vấn đề thiếu đá vôi để sản xuất xi măng ở khu vực này. Tuy nhiên, việc thiếu xi măng có thể đã góp phần kéo dài tuổi thọ của nó bằng cách làm cho cây cầu đủ linh hoạt để tồn tại trước những trận động đất nhỏ.
Người cổ đại đã sử dụng khoảng 20.400 khối đá granite để xây dựng hệ thống dẫn nước Segovia. Khối lớn nhất nặng 2 tấn, khối 1 tấn được sử dụng phổ biến hơn. Chúng được kéo lên độ cao gần 30m với sự hỗ trợ của cần cẩu gỗ, bằng chứng để lại là những lỗ hổng trên đá. Các cạnh tròn của đá một phần còn nguyên bản, một phần do sự phong hóa của đá granit tương đối mềm theo thời gian.
Cống dẫn nước Segovia đã không tồn tại nguyên vẹn trong suốt 2.000 năm . Vào thế kỷ 11, cuộc xâm lược của Yahya ibn Ismail Al-Mamun, người cai trị Taifa của Toledo, đã phá hủy khoảng 36 mái vòm bằng đá. Một số khối đá rơi xuống sau đó được dùng để xây dựng lại lâu đài của Vua Alfonso VI. Vào thế kỷ 15, những phần hư hỏng đã được xây dựng lại cẩn thận để không làm thay đổi thiết kế ban đầu. Vào đầu thế kỷ 19, mọi tòa nhà liền kề với hệ thống dẫn nước đều bị phá bỏ để việc sửa chữa dễ dàng hơn và tăng tính toàn vẹn về cấu trúc.
Mặc dù được coi là một trong những hệ thống dẫn nước La Mã được bảo tồn tốt nhất, hệ thống dẫn nước Segovia ngày nay không còn hoạt động tốt nữa . Xói mòn và mục nát khiến nước rò rỉ từ cầu cạn phía trên, ô nhiễm từ ô tô cũng khiến các khối đá granite xuống cấp và nứt nẻ.
- Bí ẩn những kiệt tác La Mã cổ đại tạo nên châu Âu hiện đại
- Thiết kế thông minh giúp làm sạch kênh nước cổ
- Đây là những điều thực sự đã tạo nên một đế chế La Mã huy hoàng và thịnh vượng