Các giải thưởng toán học danh giá như Huy chương Fields, Giải Abel và Giải đột phá được trao chủ yếu cho nam giới .
Nhà toán học người Pháp Claire Voisin , thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Pháp, vừa được công bố là người phụ nữ đầu tiên đoạt giải Crafoord về toán học 2024 – một trong những giải thưởng danh giá của toán học và sẽ được trao vào tháng 5 cùng với giải Nobel, theo tạp chí Thiên nhiên .
Giải Crafoord – do một nhà công nghiệp Thụy Điển thành lập năm 1980 và do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển quản lý – được trao cho 4 lĩnh vực: Thiên văn học, toán học, địa chất và sinh học. Những khoa học này được chọn để bổ sung cho những khoa học đã được trao giải Nobel.
Bà Maryam Mirzakhani (phải), qua đời năm 2017, là người phụ nữ đầu tiên đoạt Huy chương Fields – (Ảnh: ALAMY).
Trong số 217 giải toán học được trao chỉ có 5 giải nữ
Bà Voisin là một trong năm phụ nữ đạt giải thưởng toán học hàng đầu trong 90 năm qua.
Chiến thắng của nữ nêu bật một vấn đề đang diễn ra trong toán học: sự thiếu đa dạng về giới tính giữa những người đoạt giải thưởng danh giá nhất trong lĩnh vực này.
Sáu giải thưởng toán học hàng đầu thế giới – Huy chương Fields và các giải Abel, Shaw, Wolf, Crafoord và Breakthrough – đã được trao tổng cộng 217 lần, nhưng chỉ có bảy giải được trao cho phụ nữ.
Hai người phụ nữ – cô Voisin và cô Maryam Mirzakhani – mỗi người đã giành được hai giải thưởng đó.
Bà Voisin đã giành được một giải thưởng Shaw khác vào năm 2017.
Bà Mirzakhani đã giành được Huy chương Fields năm 2014 và được truy tặng Giải thưởng Đột phá vào năm 2020, chủ yếu cho công trình lý thuyết của bà trong việc tìm hiểu tính đối xứng của các bề mặt cong.
Năm 2023, nhà vật lý, toán học Ingrid Daubechies – người nổi tiếng với việc sử dụng wavelet trong nén ảnh – đã nhận được giải Wolf.
Bà Karen Keskulla Uhlenbeck đã giành được Giải thưởng Abel 2019 nhờ những nỗ lực tiên phong trong lĩnh vực giải tích hình học hiện đại.
Và nhà lý thuyết số Maryna Viazovska đã giành được Huy chương Fields năm 2022.
Khoảng cách giới tính
Liên minh Toán học Quốc tế (IMU), một cơ quan toàn cầu thúc đẩy hợp tác trong toán học, có các tổ chức thành viên ở hơn 80 quốc gia. Tuy nhiên, tổ chức không lưu giữ số liệu thống kê về nhân khẩu học của thành viên.
Theo khảo sát năm 2018 của Khảo sát hàng năm về Toán học và Thống kê (AMS), phụ nữ chiếm 25% đến 30% số tiến sĩ toán học ở Mỹ.
“Mặc dù nhận thức ngày càng tăng về khoảng cách giới tính và những tiến bộ quan trọng trong những năm gần đây, một số khía cạnh vẫn không thay đổi”.
Theo bà Araujo, số liệu thống kê cho thấy mặc dù tỷ lệ tác giả nữ viết bài báo khoa học về toán học tăng đều đặn trong những thập kỷ qua nhưng tỷ lệ tác giả nữ trên các tạp chí toán học hàng đầu vẫn ở mức thấp. mức dưới 10%.
- Người phụ nữ đầu tiên đoạt giải Nobel Toán học qua đời ở tuổi 40
- Chuyện thú vị về 4 nhà toán học vừa đoạt giải Fields
- Giáo sư Ngô Bảo Châu đoạt giải Toán học Fields
