Ngắm hoa nở trăm năm

Cây dứa cao 12m ở dãy Andes chỉ nở hoa một lần trong thế kỷ.

Một loại cây lâu năm lớn hiếm khi ra hoa, có tên khoa học là Puya raimondii, là loài thực vật chiếm ưu thế ở dãy Andes. Loại cây có biệt danh là “Nữ hoàng dãy Andes” này thuộc họ Dứa. Mặc dù P. raimondii có gai nhọn tương tự quả dứa nhưng loại cây này cao hơn nhiều.

Cây “Nữ hoàng dãy Andes” chỉ được tìm thấy ở hai quốc gia là Peru và Bolivia, ở độ cao khoảng 3.000m đến 4.800m, nơi có điều kiện khí hậu vô cùng khắc nghiệt và đất đai vô cùng cằn cỗi. Vì vậy cần có thời gian để hấp thụ chất dinh dưỡng cho hoa và sinh sản.

Cây Nữ hoàng của dãy Andes có thể cao tới 12 mét. (Ảnh: Flickr).

P. raimondii được nhà tự nhiên học người Pháp Alcide d’Orbigny mô tả lần đầu tiên vào năm 1830. Nhưng nó không được phân loại cho đến năm 1874 khi nhà khoa học Antonio Raimondi gọi nó là Pourretia gigantea . Sau đó, vào năm 1928, cây được xếp vào chi Puya và được đặt tên để vinh danh Raimondi.

Biệt danh “Nữ hoàng dãy Andes” xuất phát từ việc P. raimondii được tìm thấy ở dãy Andes, dãy núi dài nhất thế giới trên lục địa. Gần một nửa số cây P. raimondii tập trung ở một nơi, Khu bảo tồn khu vực Titankayocc của Peru, nơi sinh sống của hơn 450.000 loài thực vật. Số còn lại thường nằm rải rác ở xa hơn.

Một trong những đặc điểm khiến loài cây này trở nên ấn tượng là chiều cao cao chót vót của nó , nhưng một số nhà nghiên cứu nghi ngờ nó có thể là loài ăn thịt . Nó có thể bẫy và giết động vật nhưng không tiêu hóa được chúng. Mặc dù cần nghiên cứu thêm để chứng minh giả thuyết này nhưng kịch bản trên vẫn có khả năng xảy ra. Một loài khác cùng chi, Puya chilensis, cũng bị nghi ngờ là loài ăn thịt và đặc biệt nhắm vào cừu.

P. raimondii có thể sống lâu hơn nhiều người với tuổi thọ từ 80 – 100 năm. Trong suốt một thế kỷ, nó chỉ nở hoa một lần vào cuối đời. Mỗi cây “Nữ hoàng dãy Andes” chỉ ra một bông hoa với 10 triệu hạt. Tuy nhiên, cây con của nó đang đứng trước nguy cơ chết yểu vì thường xuyên bị gia súc giẫm đạp, ăn thịt… Hiện Peru có khoảng 800.000 cây, còn Bolivia có 35.000 cây. Nhưng những con số này đang giảm dần.

Loại cây này có thể phù hợp với mọi tiêu chuẩn khí hậu nhưng chỉ được tìm thấy ở Peru và Bolivia.
Phải mất 80-100 năm cây mới nở hoa.
Theo các nhà nghiên cứu, loại cây này còn có dinh dưỡng một phần nhờ phân chim.

Hàng ngàn bông hoa mang theo 10 triệu hạt giống.

Cây nữ hoàng Andes nở hoa ở vùng núi Thumi, Bolivia.

Những chiếc lá giống như móng vuốt gai cuộn tròn vào trong khiến người dân địa phương không dám lại gần.

Cây chỉ nở hoa vài tuần trước khi chết.

• Nhân giống loài cây chỉ còn lại một cá thể trên Trái đất, hiếm đến mức được bảo vệ 24/7
• “Sứ giả thời tiền sử” duy nhất trên thế giới ở rừng Bidoup
• Loài cây quý hiếm duy nhất ở Việt Nam: Hiếm có ở đâu, nguy cơ tuyệt chủng cao!