Úc là đất nước độc đáo với hệ thống động vật hoang dã phong phú và đa dạng. Trong số những vấn đề mà môi trường tự nhiên nơi đây phải đối mặt, sự hiện diện của mèo hoang và loài gặm nhấm phiền toái là hai vấn đề nghiêm trọng nhất. Điều này dẫn đến câu hỏi: Tại sao, ngay cả khi nước Úc tràn ngập mèo hoang, loài gặm nhấm vẫn có thể gây rắc rối?
Số lượng mèo hoang Australia quá lớn
Để hiểu rõ vấn đề này, trước tiên cần xem xét lịch sử nhập cư của những loài động vật này vào Úc. Mèo hoang không có nguồn gốc từ Úc. Chúng được những người định cư du nhập từ châu Âu vào thế kỷ 18 và 19 để kiểm soát loài gặm nhấm. Bởi vì bản thân Úc không có động vật ăn thịt lớn và động vật hoang dã chủ yếu là loài gặm nhấm, thú có túi và các động vật ăn chay khác, chẳng hạn như chuột túi. Vì vậy, khi mèo nhà bị bỏ rơi và chuyển đến vùng hoang dã Australia, chúng giống như những chú ngựa hoang tiến vào thảo nguyên, không có bất kỳ áp lực sinh tồn hay mối đe dọa lớn nào.
Môi trường địa phương ở Úc không chỉ có nguồn thức ăn dồi dào mà còn thiếu các loài mèo săn mồi tự nhiên. Sau hàng trăm năm được thả tự do trong tự nhiên, số lượng mèo hoang đã tăng vọt lên hàng triệu con, gây gánh nặng nghiêm trọng cho môi trường sinh thái địa phương.
Úc, một quốc đảo rộng lớn với cảnh quan đa dạng từ sa mạc khô cằn đến rừng mưa nhiệt đới, đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng sinh thái do sự xâm lấn của các loài động vật không phải bản địa. Trong số đó, mèo hoang đã trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với đa dạng sinh học của Úc. Bất chấp sự hiện diện đông đảo của chúng, chuột vẫn tiếp tục quấy rối và gây thiệt hại cho cả môi trường nông nghiệp và đô thị.
Theo thống kê địa phương ở Australia, mèo hoang Australia hiện giết chết 310 triệu con chim và 650 triệu cá thể bò sát mỗi năm, con mồi của chúng còn bao gồm cả động vật có vú và các loài khác – tổng số động vật hoang dã Australia bị giết bởi móng vuốt mèo lên tới 1,4 tỷ con. . Kể từ khi những người nhập cư châu Âu đưa mèo đến Úc, hơn 20 loài động vật có vú bản địa của Úc đã bị mèo hoang săn lùng đến tuyệt chủng.
Để đối phó với những thiệt hại do mèo hoang gây ra cho các loài bản địa, chính phủ Úc thậm chí còn đặt mục tiêu tiêu diệt mèo hoang và được phép sử dụng nhiều công cụ bao gồm bắn súng, đặt bẫy, đầu độc, v.v., nhưng kết quả là rất hạn chế.
Mèo hoang được du nhập vào Úc vào thế kỷ 19 để kiểm soát quần thể chuột và thỏ, nhưng chúng nhanh chóng trở thành mối đe dọa đối với động vật bản địa, với khả năng săn mồi vượt trội.
Tại sao Australia vẫn có nhiều chuột như vậy?
- Trước hết , mèo và chuột hoang sống ở các khu vực khác nhau . Môi trường sống của mèo hoang chủ yếu là ở nơi hoang dã, ở những nơi vắng vẻ, trong khi môi trường sống của chuột sẽ ở gần các trang trại để dễ kiếm ăn, đặc biệt là gần đất nông nghiệp. Vì vậy, có quá ít điểm giao nhau giữa hai khu vực sinh hoạt.
- Thứ hai, bắt chuột không phải là lựa chọn tốt nhất cho mèo hoang. Vì Australia nằm biệt lập với các châu lục khác và có hệ sinh thái độc đáo nên mèo hoang không những thiếu thiên địch trong tự nhiên mà còn có nguồn thức ăn dồi dào. Dù là động vật lưỡng cư, côn trùng hay chim, chúng đều là con mồi tốt hơn và dễ dàng hơn cho mèo hoang. Vì vậy, việc tiếp cận những khu vực có hoạt động của con người để bắt chuột là không cần thiết.
Việc chuột tiếp tục gây hại có thể được giải thích bởi một số yếu tố: thứ nhất là khả năng sinh sản nhanh chóng của chuột, giúp chúng bù đắp số lượng động vật bị mèo hoang săn mồi. Thứ hai , chuột có khả năng thích nghi tốt với nhiều môi trường sống khác nhau, từ sa mạc khô cằn đến khu đô thị đông đúc. Tính linh hoạt này khiến chuột khó kiểm soát hơn nhiều so với động vật bản địa đã thích nghi với hệ sinh thái ổn định và cân bằng.
Ngoài ra, tốc độ sinh sản của chuột Úc nhanh đến mức một cặp chuột có thể sinh sản 500 con chuột chỉ trong một mùa nếu có đủ thức ăn. Theo thống kê, số lượng chuột xuất hiện ở Australia có thể lên tới 1 tỷ con, tương đương gấp 40 lần dân số Australia.
Phá rừng để làm nông nghiệp hay đô thị hóa đã làm thay đổi môi trường sống tự nhiên, tạo ra nơi trú ẩn và nguồn thức ăn dồi dào cho loài chuột. Hơn nữa, hoạt động của con người còn tạo ra chất thải hữu cơ, thu hút chuột và cung cấp cho chúng nguồn thức ăn liên tục.
Số lượng chuột quá lớn đã gây rắc rối lớn cho người dân địa phương ở Australia. Chúng không chỉ ăn hết thức ăn và phá hủy đồ đạc mà còn gây ra những mối đe dọa nghiêm trọng về sức khỏe cho người dân địa phương.
Để giải quyết vấn đề này, Úc đã thực hiện nhiều chương trình quản lý động vật hoang dã nhằm mục đích giảm quần thể mèo hoang và kiểm soát chuột . Những chiến lược này bao gồm sử dụng bẫy, chất độc và thậm chí cả các biện pháp sinh học để giảm thiểu tác động của chúng. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả lâu dài, cần có những thay đổi về mặt quản lý môi trường, giáo dục cộng đồng và các chính sách bảo tồn tổng hợp.
- Xuất hiện loài mèo rừng từng được cho là đã tuyệt chủng
- Tìm thấy giống mèo hoang Balkan được cho là đã tuyệt chủng
- Australia: Bất ngờ động vật hiền lành giết chết hơn 2 tỷ động vật hoang dã mỗi năm
