Thủy kỳ là bộ bát nước thờ cúng, một vật dụng cơ bản nhưng không thể thiếu trong bất kỳ bàn thờ nào.
Nước là một yếu tố quan trọng cho sự tăng trưởng và sinh sản của tất cả các sinh vật sống. Quan niệm thờ cúng “sao Trần sao âm vậy” lâu đời của người Việt đã ăn sâu vào tiềm thức. Dâng chén nước lên bàn thờ tổ tiên thể hiện lòng biết ơn, tôn kính của con cháu đối với ông bà tổ tiên, với các vị thần trấn giữ nhà.
Bát nước trên bàn thờ thường đựng đầy nước hoặc rượu đặt trên bàn thờ. Những chén nước được đặt ngay ngắn trên ngai vàng tượng trưng cho sự vững chắc, lâu bền. Con cầu xin ông bà tổ tiên phù hộ độ trì cho mọi thành viên trong gia đình.
Ý nghĩa số cốc nước trên kỷ nguyên nước
Thủy kỳ là bộ bát nước thờ cúng, một vật dụng cơ bản nhưng không thể thiếu trong bất kỳ bàn thờ nào. Khác với hũ “Nước – Muối – Gạo”, thố nước thường có bộ 3 hoặc 5 cốc. Tùy vào không gian rộng hay hẹp của ngôi nhà và ý nghĩa mà gia chủ muốn mà chọn bộ 3 ly hay 5 ly.
3 cốc trên nước chùa
Thể hiện tấm lòng thành kính của người âm đối với thần linh, tổ tiên. Theo thứ tự tổ tiên, cô dì chú bác hai bên, chén giữa dâng thần linh. 3 ly nước còn có ý nghĩa đặc biệt, để tưởng nhớ đạo làm con thuở còn cha mẹ mất con cháu phải chịu tang 3 năm. Và ứng với những câu tục ngữ sâu sắc, người xưa để lại “ba chìm bảy nổi”, “ba đời bảy họ”, biết ơn tổ tiên ba đời.
5 chén trên thủy kỷ thờ
Tượng trưng cho tổ tiên, cô dì chú bác mạnh được đặt 2 bên, 3 chiếc cốc ở giữa là sự thành tâm của gia chủ so với thần linh. Trời Đất có 5 yếu tố “Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ”, con số 5 trong thờ cúng cũng giống nhau nên càng thêm ý nghĩa.
Trong thờ cúng, ngũ lễ được thể hiện qua “Hương – Đẳng – Trà – Hoa – Quả” thể hiện sự trọn vẹn của lễ vật dâng lên tổ tiên thần thánh. Cùng mang ý nghĩa tâm linh, tại sao có người chọn thờ 3 chén nước, có người lại thờ 5 chén nước? Điều này còn phụ thuộc vào diện tích đặt bàn thờ của từng gia đình. Bàn thờ có diện tích rộng nên sử dụng bàn thờ nước 5 chén, nếu diện tích trang nhã thì bộ bàn thờ 3 chén cũng rất hài hòa và hợp lý.
Ngoài ra, chọn số 3 và số 5 trong thờ cúng mang ý nghĩa tốt lành.
– Số lẻ tượng trưng cho phần Âm của trái đất
– Số chẵn tượng trưng cho phần Dương tượng trưng cho trời
Từ lâu, ông bà ta đã có quan niệm “cúng âm lấy dương”. Trên bàn thờ, lễ vật cũng sẽ được chọn những đồ lẻ, đồ thờ cúng kỷ thủy trên bàn thờ gia tiên cũng vậy.