Hiện tượng tinh hoàn bên to bên nhỏ gặp ở trẻ sơ sinh khiến bậc phụ huynh lo lắng và hoang mang. Thông qua bài viết dưới đây, tìm hiểu về hiện tượng này.
Hiện tượng tinh hoàn bên to bên nhỏ dần xuất hiện nhiều ở trẻ sơ sinh. Đây có thể là hiện tượng hoàn toàn bình thường và cũng có thể là bệnh lý gây nên các biến chứng nếu không được điều trị sớm và triệt để.
Hiện tượng tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ sơ sinh là gì ?
Tinh hoàn bên to bên nhỏ, còn được gọi là tinh hoàn lệch, tinh hoàn không đều. Đây là hiện tượng tinh hoàn có kích cỡ không bằng nhau, có thể bên cao bên thấp. Đây có thể là hiện tượng bình thường nếu không đi kèm theo các biểu hiện như bìu sưng tấy, ửng đỏ, tím, bé quấy khóc, bỏ bú,…
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này có thể là do tinh hoàn phát triển không đều ở hai bên, hoặc một bên tinh hoàn đã xuống bìu, bên còn lại vẫn còn nằm trên đường đi từ ổ bụng. Với nguyên nhân này, điều cần làm là theo dõi tình trạng của bé.
Nguy hiểm hơn, nếu hiện tượng này đi kèm các biểu hiện đã kể thì có thể do xuất phát từ bệnh lý. Khi nguyên nhân là tinh hoàn phát triển ngoài bìu, tinh hoàn lạc chỗ,… thì cần mang bé đến cơ sở y tế để được thăm khám, tránh dẫn đến các biến chứng như ung thư tinh hoàn, vô sinh.
Các bệnh lý thường gặp nếu trẻ sơ sinh có tinh hoàn bên to bên nhỏ
Tinh hoàn ẩn
Dạng bệnh lý thường gặp nếu trẻ gặp hiện tượng tinh hoàn không đều. Tinh hoàn ẩn là khi một hoặc cả hai bên tinh hoàn không xuống bìu mà nằm lại bên trong ổ bụng. Việc này sẽ dẫn đến tổn thương chức năng sinh lý, sinh dục vì nhiệt độ bên trong cơ thể cao, không phù hợp với tinh hoàn.
Thoát vị bẹn
Thoát vị bẹn có thể biểu hiện ở trẻ sinh non ngay sau khi sinh, hoặc sau vài tháng, vài năm, sau một đợt trẻ ho, rặn nhiều.
Hiện tượng này là do ống bẹn chưa đóng và tạng, ruột trong ổ bụng men theo ống này xuống vùng bẹn, tạo nên khối u mềm trên nếp bẹn, trở nên phình to khi bé khóc và nhỏ lại vào những lúc bình thường.
Tình trạng này cần áp dụng phẫu thuật đóng ống bẹn và đưa ruột, tạng về vị trí vốn có để có thể giải quyết triệt để.
Tràn dịch màng tinh hoàn
Ống bẹn không đóng được, dịch ổ bụng tràn vào và tích tụ ở túi bìu dẫn đến tình trạng tràn dịch màng tinh hoàn. Tình trạng này khiến tinh hoàn ở một bên căng và to so với bên còn lại nhưng không gây đau cho trẻ.
Dịch có thể được hấp thu nên sẽ không cần quá lo lắng, tuy nhiên, nếu tình trạng này vẫn kéo dài đến sau 1 tuổi, lúc này cần tác động giải phẫu, thực hiện hút dịch và thắt lỗ thông ống bẹn.
Nang thừng tinh
Tình trạng này khiến vùng bìu của trẻ xuất hiện khối tròn (hoặc bầu dục) trông trơn, không gây đau đớn ở bên dưới tinh hoàn. Tình trạng này gọi là nang thừng tinh, vì vị trí xuất hiện nên thường khiến bố mẹ nghĩ rằng tinh hoàn bên to bên nhỏ. Nang thừng tinh sẽ được chữa khỏi khi thực hiện phẫu thuật cắt bỏ.
Biến chứng của tinh hoàn bên to bên nhỏ nếu không được điều trị
Xoắn tinh hoàn
Tình trạng tinh hoàn tự xoay quanh trục làm tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn lượng máu nuôi dưỡng tinh hoàn, gọi là xoắn tinh hoàn. Tình trạng này gây đau dữ dội một bên tinh hoàn một cách đột ngột, bìu sưng đỏ hoặc tím.
Cơn đau sẽ hết trong trường hợp bé thay đổi tư thế, tinh hoàn tự tháo xoắn. Nhưng sẽ có thể dẫn đến tổn thương tinh hoàn vĩnh viễn nếu tình tràn xoắn tinh hoàn kéo dài.
Thoát vị bẹn nghẹt
Thoát vị bẹn nghẹt do tạng, ruột bị đưa ra khỏi vị trí vốn có, vào ống bẹn và không thể về vị trí cũ. Tình trạng này có thể gây nên thương tổn vì thiếu máu nuôi dưỡng.
Khiến bé khó chịu, đau đớn dẫn đến quấy khóc, chướng bụng, vùng bìu sưng đau, nôn. Tình trạng kéo dài có nguy cơ hoại tử tạng thoát vị, tổn thương tinh hoàn, viêm phúc mạc.
Màng tinh hoàn bị tổn thương
Biến chứng gây tổn thương màng tinh hoàn có thể xảy ra nếu tình trạng tinh hoàn lệch không được phát hiện và điều trị sớm. Tinh hoàn căng và chảy xệ vì dịch, máu và các chất bên trong ổ bụng tích tụ dẫn đến tổn thương màng tinh.
Suy giảm chất lượng tinh trùng
Nếu tình trạng tinh hoàn không đều không được chữa trị triệt để thì có thể ảnh hưởng đến sinh lý và sức khỏe sinh sản. Từ đó gây nên biến chứng khiến lượng tinh trùng ít dần và chất lượng bị suy giảm.
Ung thư tinh hoàn
Biến chứng này khá hiếm nam giới mắc phải. Nhưng trẻ sơ sinh có tinh hoàn bên to bên nhỏ xuất phát bệnh lý thì rất có thể dẫn đến nguy cơ ung thư tinh hoàn.
Ổ bụng có nhiệt độ rất cao, khiến tinh hoàn trong ổ bụng không thể phát triển tốt, tinh hoàn dần trở nên thu lại và nếu không may, có chuyển thành ác tính.
Cách chẩn đoán tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ sơ sinh
Để có thể phát hiện sớm tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ, trước hết là cần sự kiểm tra và quan sát thường xuyên của phụ huynh ngay từ khi trẻ được sinh ra.
Nếu phát hiện tinh hoàn bên to bên nhỏ, chỉ có một bên hoặc không có tinh hoàn trong bìu, các trường hợp tinh hoàn sưng đau, đỏ, tím thì cần lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế thăm khám.
Khi đến, trẻ sẽ được các bác sĩ thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán tình hình. Các xét nghiệm sẽ được thực hiện là siêu âm bìu để xác định tinh hoàn ẩn, cắt lớp vi tính hay nội soi, xét nghiệm nhiễm sắc thể, nội tiết, chất chỉ điểm ung thư,…
Các phương pháp điều trị tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ sơ sinh như thế nào?
Phương pháp điều trị triệt để và hiệu quả nhất dành cho trẻ mắc phải tình trạng này chính là phẫu thuật. Và thời điểm phù hợp nhất thực hiện là từ 6-12 tháng tuổi, vì khả năng phát triển nhanh chóng của bé sẽ giúp cải thiện chức năng của tinh hoàn một cách tốt nhất và giảm thiểu nguy cơ dẫn đến ung thư.
Cuộc phẫu thuật sẽ đưa tinh hoàn về đúng vị trí và cố định trong bìu, để tinh hoàn có thể phát triển trong nhiệt độ phù hợp. Bên cạnh đó, còn một số giải pháp tạm thời được dùng trong lúc chờ đến thời điểm trẻ sẵn sàng được phẫu thuật như điều trị bằng thuốc hay bằng hormone.
Tình trạng tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ sơ sinh cần được phụ huynh và người chăm sóc trẻ phát hiện sớm. Khi trẻ có biểu hiện bất thường, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và điều trị sớm nhất, nhằm đảm bảo các chức năng sinh dục và giảm nguy cơ ung thư.
Trên đây là bài viết về hiện tượng tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ sơ sinh. Hy vọng rằng đã mang đến nhiều thông tin thật sự có ích gửi đến bạn.
Nguồn: Vinmec
Mua sữa bột các loại cho bé tại Thcshoanghiep.edu.vn để bổ sung dinh dưỡng cho trẻ:
Thcshoanghiep.edu.vn