Đội quân đất nung được coi là một phần trong quần thể lăng mộ của Tần Thủy Hoàng, vị hoàng đế đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc. Việc phát hiện ra Đội quân đất nung vào tháng 3 năm 1974 được coi là một trong những phát hiện khảo cổ gây sốc nhất thế giới của thế kỷ 20.
Đến nay, các nhà khảo cổ đã tìm thấy hơn 8.000 bức tượng đất nung trong quần thể lăng mộ Tần Thủy Hoàng. Dù được làm từ đất sét, nung trong lò ở nhiệt độ thấp nhưng khuôn mặt, kích thước, màu sơn của hàng nghìn pho tượng đất nung không giống nhau. Tất cả đều trông vô cùng sống động như một đội quân thực thụ.
Ngoài ra, các nhà khảo cổ còn tìm thấy nhiều xe ngựa, vũ khí… trong quần thể lăng mộ. Những hiện vật này đều phản ánh năng lực quân sự hùng mạnh của nhà Tần lúc bấy giờ.
Đội quân đất nung được tìm thấy trong quần thể lăng mộ Tần Thủy Hoàng.
Tuy nhiên, trong số hàng nghìn bức tượng đất nung được tìm thấy, các chuyên gia đã tìm thấy một bức tượng kỳ lạ với tư thế nằm ngửa, đầu gối khuỵu xuống, bàn chân duỗi ra, tay chống xuống đất. Bức tượng đặc biệt này đã được bảo tàng Tây An, tỉnh Thiểm Tây (Trung Quốc) trưng bày nhân Ngày Di sản Văn hóa và Thiên nhiên – 11/6/2022.
Trên thực tế, các chuyên gia đã tìm thấy nhiều chiến binh đất nung đứng hoặc ngồi. Nhưng bức tượng với tư thế nằm kỳ lạ trên đó mới là “độc nhất vô nhị”. Theo báo cáo của các chuyên gia, bức tượng đất nung nằm ngửa được chôn dưới hố sâu ở khu vực phía đông nam lăng mộ Tần Thủy Hoàng, với diện tích khoảng 700 m2. Sở dĩ bức tượng này khác với những chiến binh đất nung khác là bởi tư thế độc đáo và khác biệt của nó.
Tượng đất nung có tư thế nằm kỳ lạ trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng
Do hầu hết các tượng đất nung trong hố chôn đều ít nhiều bị hư hỏng nên các chuyên gia đã dành hơn 20 năm để sửa chữa. Bức tượng đất nung kỳ lạ trên có chiều dài khoảng 154 cm, nặng khoảng 102 kg. Vì đây là bức tượng duy nhất nằm ngửa nên quá trình trùng tu đã thu hút sự chú ý của các chuyên gia.
Một ngày nọ, một nhà khảo cổ bất ngờ tìm thấy dấu vân tay trên bụng bức tượng. Ban đầu, chuyên gia này cho rằng đó là dấu vân tay của mình vô tình để lại. Tuy nhiên, sau khi quan sát và so sánh cẩn thận, hóa ra đây là dấu tay của một nghệ nhân cách đây hơn 2.000 năm.
Dấu vân tay là một trong những cách mà các chuyên gia giúp xác nhận danh tính của một người. Tuy nhiên, với dấu vân tay từ hơn 2.000 năm trước, liệu các chuyên gia có thể tìm ra danh tính của người này?
Các chuyên gia cho biết, qua dấu vân tay trên pho tượng đất nung nằm ngửa, tuy chưa thể khẳng định tuổi chính xác của người thợ thủ công này nhưng đây là người sống cách đây hơn 2.000 năm. Hơn nữa, dựa vào đặc điểm dấu vân tay, có thể thấy nghệ nhân làm nên bức tượng đặc biệt trên là một thiếu niên.
Khi tiến hành nghiên cứu sâu hơn về các ghi chép lịch sử, các chuyên gia phát hiện ra rằng, vào thời điểm xây dựng lăng mộ Tần Thủy Hoàng, do thiếu nhân lực để làm tượng đất nung nên nhiều thanh niên đã được chọn để làm công việc này. Đây cũng là đặc điểm cho thấy việc xây dựng lăng mộ khổng lồ này tiêu tốn rất nhiều nhân lực trong nhiều năm.
Dấu vân tay đã được tìm thấy trên thân bức tượng đất nung nói trên.
Dấu vân tay tuy nhỏ nhưng nó giống như chiếc chìa khóa giúp các nhà nghiên cứu mở ra nhiều cánh cửa tìm hiểu về lăng mộ Tần Thủy Hoàng.
Bên cạnh dấu vân tay, các nhà khảo cổ còn tìm thấy vết sơn mài trên cánh tay của bức tượng. Những tính năng này giúp các chuyên gia hiểu rõ hơn về phương pháp và quy trình sản xuất của các nghệ nhân cổ đại làm việc cho Hoàng đế Tần Thủy Hoàng.
Bảo tàng ở Tây An kết luận rằng bức tượng đất nung nằm ngửa có thể mô tả một diễn viên nhào lộn biểu diễn trong rạp xiếc cung điện.
Bức tượng đất nung có vị trí kỳ lạ này được các chuyên gia kết luận là mô tả một nghệ sĩ biểu diễn xiếc trong cung điện của hoàng đế Tần Thủy Hoàng.
Bằng chứng là thời gian gần đây, các chuyên gia cũng đã phát hiện một số tượng của diễn viên xiếc và 15 nhạc công tại khu vực khai quật. Điều này cho thấy, dù Tần Thủy Hoàng có mang theo rất nhiều vật dụng như quân đất nung, ngựa chiến, cung thủ… ở thế giới bên kia thì vị hoàng đế nổi tiếng này cũng cần có những giây phút tiêu khiển. Đó cũng là lý do có sự xuất hiện của những người biểu diễn xiếc trong quần thể lăng mộ khổng lồ này.
