Tắc kè cảnh là loài đặc hữu ở Việt Nam đang có nguy cơ tuyệt chủng do thiếu sự bảo tồn và thiếu những thông tin sinh học cơ bản về loài .
“Theo đuôi” suốt 3 tháng
Một trong những nguyên nhân khiến 96% loài bò sát trên thế giới không được bảo vệ bằng các biện pháp bảo tồn là do thiếu thông tin sinh học cơ bản về loài. Tắc kè cảnh (Gekko canhi) chỉ được biết đến với một mô tả được công bố về loài này.
Được ghi nhận phân bố trong cùng môi trường sống với loài tắc kè Hữu Liên đang có nguy cơ tuyệt chủng cao, tắc kè Cảnh dự kiến cũng sẽ bị tác động mạnh mẽ bởi các hoạt động của con người.
Nhóm các nhà khoa học thuộc Viện Nghiên cứu Gen, Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật phối hợp với Vườn thú Cologne (Đức) tiến hành nghiên cứu toàn diện đánh giá hệ sinh thái, quần thể và các yếu tố ảnh hưởng. loài, từ đó đề xuất giải pháp bảo tồn loài tắc kè Canh.
Tắc kè cảnh có đặc điểm hình thái khá giống tắc kè Nhật Bản Gekko japonicus.
Tắc kè Cảnh được phát hiện và mô tả lần đầu tiên tại Khu bảo tồn thiên nhiên Hữu Liên (Lạng Sơn) và Sapa (Lào Cai) vào năm 2010 trên tạp chí Zootaxa . Loài này được đặt theo tên của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Xuân Cảnh, nguyên Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật.
Tuy nhiên, kể từ khi được công bố cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào sâu hơn về loài này được ghi nhận. Sự thiếu hiểu biết khoa học về loài này là nguyên nhân khiến các nhà bảo tồn ở Việt Nam đặt câu hỏi liệu tắc kè Cảnh có thực sự nguy cấp và cần được bảo vệ?
Loài tắc kè Gekko canhi có đặc điểm nhận dạng như : Kích thước trung bình (chiều dài mõm hậu môn khoảng 85 – 99 mm), 12 – 14 vảy môi trên, 10 – 13 vảy môi dưới, 47 – 50 vảy giữa ổ mắt, 10 – 13 hàng vảy nhỏ. khối u ở lưng, 164 – 170 hàng vảy quanh thân, 13 – 16 tấm mỏng dưới ngón chân thứ nhất và 14 – 17 tấm mỏng dưới ngón thứ 4 của chi sau, phía trên ống chân có những khối u nhỏ, Có 5 khối u nhỏ. lỗ trước hậu môn, vảy dưới đuôi phồng lên.
Loài tắc kè này có đặc điểm hình thái khá giống với tắc kè Nhật Bản Gekko japonicus . Tuy nhiên, nó khác ở chỗ nó có kích thước lớn hơn, có nhiều vảy giữa các hốc mắt hơn, nhiều hàng vảy quanh cơ thể hơn, nhiều vảy bụng hơn và nhiều tấm mỏng hơn dưới ngón tay I trên các chi sau, nhưng có ít lỗ trước hậu môn hơn. so với tắc kè Nhật Bản.
Để có cơ sở khẳng định mối nguy hiểm đang rình rập loài tắc kè này, nhóm nghiên cứu đã tiến hành khảo sát thực địa trong 3 tháng tại Khu bảo tồn thiên nhiên Hữu Liên (Lạng Sơn). Nhóm ghi nhận được 95 con tắc kè Cảnh, trong đó tháng 10 ghi nhận nhiều nhất với 56 cá thể, tháng 5 với 31 cá thể và tháng 7 chỉ có 8 cá thể.
Mật độ dân số được ước tính thay đổi giữa các tháng khảo sát. Trong đó, tháng 10 ghi nhận mật độ dân số cao nhất với trung bình 9,6 người/km2/ngày và 6,1 người/km2/ngày.
Nghiên cứu về cơ cấu quần thể, con đực trưởng thành được ghi nhận nhiều nhất vào tháng 5 (48,4%), con non và con cái trưởng thành được ghi nhận nhiều nhất vào tháng 7 (37,5%), con cái trưởng thành được ghi nhận nhiều nhất vào tháng 7 (37,5%). vào tháng 7 (55,4%).
Biện pháp bảo tồn
Loài này được ghi nhận ở Khu bảo tồn thiên nhiên Hữu Liên ở độ cao từ 150 đến 342m so với mực nước biển. Nhiệt độ không khí ghi nhận vào thời điểm loài này hoạt động về đêm dao động từ 18,6 – 27,8 độ C. Nhiệt độ cơ thể của loài đo được trong tự nhiên dao động từ 18,9 – 28 độ C. 8 độ C. Loài này thường bám vào vách đá và trên cành cây với độ cao trung bình khoảng 1,21 m (0,2 – 3,0 m) so với mặt đất, độ che phủ trung bình khoảng 76%.
Theo nhóm nghiên cứu, phân bố trong cùng môi trường sống với loài tắc kè Hữu Liên đang có nguy cơ tuyệt chủng cao, tắc kè Cảnh cũng được dự đoán sẽ chịu tác động mạnh mẽ từ các hoạt động của con người. Cụ thể, qua quan sát, phỏng vấn trực tiếp người dân địa phương, nhóm nghiên cứu đã ghi nhận một số hoạt động làm suy giảm chất lượng và phá hủy môi trường sống của tắc kè Cảnh.
Chúng bao gồm các hoạt động xây dựng đường, thác đá, khai thác đá để sản xuất xi măng và phá rừng để du canh được ghi nhận trong môi trường sống phân bố của loài. Loài tắc kè Cảnh cũng được dự đoán sẽ chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của biến đổi khí hậu trong tương lai do có môi trường sống giống tắc kè mí Hữu Liên.
Nhóm nghiên cứu đề xuất cần khẩn trương thực hiện các biện pháp bảo tồn quần thể và môi trường sống của tắc kè Canh khỏi tác động từ các hoạt động của con người như: Phối hợp với chính quyền địa phương và kiểm lâm để tăng cường nhận thức cộng đồng. tuần tra bảo vệ rừng và bảo vệ môi trường sống trên núi đá vôi; kiểm tra, xử lý các trường hợp săn bắt động vật trái phép, phá rừng tại khu vực cấm khai thác; Huấn luyện giám sát, tuần tra cho kiểm lâm; Thực hiện các chương trình giáo dục cộng đồng địa phương để nâng cao hiểu biết về giá trị của việc bảo vệ đa dạng sinh thái.
Tin vui được nhóm nghiên cứu chia sẻ là Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có báo cáo Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình bảo tồn các loài động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 ( được gọi là ưu tiên bảo vệ).
Báo cáo nêu rõ, bảo tồn các loài động vật hoang dã được ưu tiên bảo vệ là nhiệm vụ của toàn xã hội, bao gồm các cấp, các ngành, tổ chức, cộng đồng và mọi người dân. Đảm bảo không còn loài nào được ưu tiên bảo vệ bị tuyệt chủng.
100% loài được ưu tiên bảo vệ phải có kế hoạch quản lý, giám sát tại các khu bảo tồn thiên nhiên, khu vực có đa dạng sinh học cao và cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học. Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất điều tra, đánh giá hiện trạng quần thể, nơi sinh sống của các loài được ưu tiên bảo vệ trên toàn quốc; Định kỳ cập nhật thông tin, số liệu và công bố Danh mục loài được ưu tiên bảo vệ.
Hy vọng với quyết định này, các nhóm loài động vật hoang dã, quý hiếm sẽ được bảo vệ nghiêm ngặt và bảo tồn bài bản.
- Người ăn quá nhiều muối sẽ có 5 triệu chứng này, hãy nhanh chóng điều chỉnh trước khi bệnh tật ập đến
- Tại sao không ai muốn sống ở một thị trấn nhỏ với thức ăn, nhà ở miễn phí và thậm chí cả tiền lương?
- Sự thật về phát hiện thành phố ngầm của “loài bò sát” ở Los Angeles
