Ở phía Tây Zimbabwe, châu Phi tồn tại một bộ tộc người Doma có cuộc sống tương đối biệt lập với thế giới bên ngoài. Các thành viên của bộ tộc thường được gọi là “người đà điểu” vì bàn chân dị dạng của họ. Nguyên nhân là do nhiều thành viên của bộ tộc này mang gen của một chứng rối loạn di truyền bẩm sinh hiếm gặp.
Người Domas nói cả tiếng Bồ Đào Nha và tiếng KoreKore – ngôn ngữ của bộ tộc MKorekore. Do thường ẩn náu trên núi cao nên nguồn thức ăn chính của chúng là từ săn bắt, đánh bắt và hái lượm các loại quả rừng, rễ cây hoặc mật ong. Ảnh: Zhihu
Đây là một rối loạn nhiễm sắc thể trội thường gây ra bởi một đột biến đơn lẻ trên nhiễm sắc thể số 7. Tình trạng này đề cập đến việc thiếu một hoặc nhiều ngón tay hoặc ngón chân khi sinh. Đột biến xảy ra ở 1 trong 4 đứa trẻ sinh ra trong bộ lạc Doma. Hầu hết họ đều bị mất 3 ngón chân giữa và thay vào đó là 2 ngón chân ngoài quay vào trong nên hội chứng này còn được gọi là “hội chứng càng tôm hùm”.
Đôi chân của “đà điểu” Doma có hình dáng rất đặc biệt, không chỉ có 2 ngón chân riêng biệt, một số người còn có một lớp màng mỏng ở giữa 2 ngón chân khổng lồ, giống như chân đà điểu. Ảnh: Zhihu
Được biết, để ngăn chặn tình trạng này lan sang các bộ tộc khác, hôn nhân giữa những người trong bộ lạc và người ngoài bộ lạc bị cấm tại địa phương. Cũng chính vì hạn chế này mà chúng duy trì các đột biến di truyền xảy ra thường xuyên hơn bất kỳ quần thể nào khác.
Nhiều nhà khoa học đã tìm đến các làng Doma để nghiên cứu hiện tượng đặc biệt này. Kết quả cho thấy, hội chứng đột biến nhiễm sắc thể số 7 đã ảnh hưởng đến quá trình hình thành ngón chân và ngón tay của người Doma. Ảnh: Zhihu
Theo báo cáo, mặc dù tình trạng hiếm gặp này khiến nhiều người gặp khó khăn trong việc di chuyển nhưng đối với bộ tộc Doma, tình trạng bệnh không được coi là khuyết tật. Thay vào đó, họ coi đó là dấu hiệu để ăn mừng, bởi những người có đôi chân đặc biệt này có thể trèo cây nhanh hơn người bình thường.
Leo cây là một kỹ năng hữu ích cho các thành viên bộ tộc khi họ thực hành lối sống săn bắn hái lượm truyền thống.
Truyền thuyết cổ xưa của người Doma kể rằng, ban đầu, họ có đôi chân bình thường, nhưng khi một người phụ nữ trong làng sinh ra một cậu bé có hai bàn chân quái dị có hai ngón, điều này đã khiến mọi người sửng sốt. sợ hãi. Họ tin rằng đứa trẻ đã bị các vị thần nguyền rủa. Những người trong bộ tộc quyết định giết cậu bé để tránh tai họa.
Một năm sau, người phụ nữ đó lại sinh ra một đứa trẻ có đôi chân khác thường như vậy, tuy nhiên, lần này thái độ của những người trong bộ tộc đã hoàn toàn thay đổi.
Họ tin rằng đây là món quà do thần linh ban tặng nên hân hoan mở tiệc ăn mừng, dâng lên thần linh những món quà quý giá nhất để tạ ơn. Những người có đôi chân bình thường sẽ không được người trong bộ tộc tôn trọng.
Họ cũng bày tỏ sự thất vọng và chán nản mỗi khi một đứa trẻ chào đời với bàn chân 5 ngón bình thường.
Do hiện tượng biến đổi gen gần như chiếm phần lớn dân số của bộ tộc nên hình dạng kỳ lạ của đôi chân đối với người Doma là hoàn toàn bình thường. Thậm chí, có người còn có một lớp màng mỏng ở giữa hai ngón chân khổng lồ. Hình ảnh này làm chúng ta liên tưởng đến chân của một con đà điểu. Ảnh: Zhihu
Ectrodactyly là một biến dạng xương của bàn tay hoặc bàn chân được di truyền và sau đó xảy ra cùng với các hội chứng khác nhau. Ectrodactyly đôi khi xảy ra như một triệu chứng duy nhất. Ectrodactyly còn được một số bác sĩ gọi là dị tật bàn chân chẻ đôi.
Hội chứng này khiến bàn tay và bàn chân của người mắc bệnh có hình dạng giống như móng vuốt của tôm hùm. Nguyên nhân của hiện tượng này được cho là do đột biến ở nhiễm sắc thể 10, 7, 3 hoặc 2, di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, dẫn đến tình trạng tay và chân chẻ đôi. .
Tình trạng này ảnh hưởng đến khoảng 1 trên 18.000 người. Ngày nay, phẫu thuật tái tạo, sử dụng tay và bộ phận giả, có thể giúp cải thiện chức năng cho những người mắc Ecytodactyly.
Những người nổi tiếng mắc hội chứng này bao gồm nghệ sĩ guitar tài năng người Pháp của ban nhạc Noctural hay nhà vô địch cờ vua kiêm nghệ sĩ dương cầm thế giới Mikhail.
