Theo báo The Guardian ngày 14/9, hai nhà côn trùng học người Nam Phi John Midgley và Burgert Muller đã có chuyến đi thu thập tài liệu tới Lesotho, quốc gia duy nhất trên thế giới có toàn bộ lãnh thổ nằm ở độ cao lớn hơn. 1.000 m.
Hành trình của họ bắt đầu vào tháng 12 năm 2021 và điểm dừng chân là khu nghỉ dưỡng trên núi Afriski ở Tây Lesotho. Vào ngày thứ hai tại khu du lịch này ở độ cao hơn 3.000 m, ông Muller đã bắt được một con vật mà họ tin rằng đó là loài bướm đêm không cánh – giống với những loài họ từng thấy ở các vùng cao nguyên khác.
Tuy nhiên, khi kiểm tra kỹ hơn vào tối hôm đó, ông Muller nhận ra con vật đó là một con ruồi.
Mẫu vật Atherimorpha latipennis cái bị thoái hóa cánh (Ảnh: The Guardian)
Sử dụng thiết bị sẵn có, hai nhà khoa học xác định con ruồi này thuộc chi Atherimorpha. Điều thú vị là trong cùng ngày đó họ đã bắt được 51 mẫu đực của loài Atherimorpha latipennis (một loài thuộc chi Atherimorpha).
Loài Atherimorpha latipennis được phát hiện vào năm 1956 nhưng con cái của loài này chưa bao giờ được mô tả trước đây. Và những điểm tương đồng với 51 mẫu vật đực còn lại cho thấy mẫu vật cái thuộc cùng loài Atherimorpha latipennis.
Để chắc chắn hơn, hai nhà khoa học phải đợi đến khi ông Midgley trở lại nơi làm việc tại bảo tàng KwaZulu-Natal ở thành phố Pietermaritzburg – Nam Phi để tham khảo thêm tài liệu.
Ông John Midgley thu thập tài liệu ở vùng núi Afriski (Ảnh: The Guardian)
Bất chấp hình thái kỳ lạ của mẫu vật cái, phần miệng và râu của nó gần như giống hệt với những con đực thu thập được, giúp hai nhà khoa học xác định mẫu vật này thuộc loài Atherimorpha latipennis. Cả hai quyết định không làm xét nghiệm ADN vì sợ làm hỏng mẫu duy nhất mà họ có.
Do không có thông tin về vòng đời của Atherimorpha latipennis nên các nhà khoa học chỉ có thể suy đoán lý do vì sao con cái mất khả năng bay.
Mặc dù bay có nhiều lợi ích – như di chuyển nhanh hơn và dễ dàng thoát khỏi kẻ săn mồi – nhưng bù lại cần nhiều thời gian và công sức hơn để mọc cánh và việc bay cũng tiêu tốn nhiều năng lượng hơn.
Ông Midgley tin rằng việc phát hiện ra loài ruồi không biết bay ở Lesotho sẽ mang đến cho chúng ta một bức tranh đầy đủ hơn về vương quốc động vật. Ông nói: “Hiểu được hình thái của các loài có phạm vi phân bố hạn chế sẽ giúp chúng ta dự đoán phản ứng của chúng trước sự thay đổi môi trường”.
Mẫu vật đực của loài Atherimorpha latipennis có đôi cánh hữu ích (Ảnh: The Guardian)
