Những nụ mới mọc lên từ thân cây vân sam đỏ cháy đen sau trận cháy rừng ở California, chứng tỏ sức sống bền bỉ của những cây cổ thụ này.
Sau trận cháy rừng lớn quét qua Công viên Big Basin Redwood của California vào năm 2020, những cây biểu tượng của bang dường như sắp chết. Tuy nhiên, sau đó những chồi nhỏ bắt đầu mọc lên từ phần còn sót lại của cây. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Plants tiết lộ cách cây linh sam đỏ mọc chồi sau thảm họa cháy rừng. Chúng tận dụng nguồn dự trữ carbon cổ xưa và mô chồi được hình thành từ nhiều thế kỷ trước, Live Science đưa tin vào ngày 14 tháng 12.
Một số cây vân sam đỏ bị cháy rừng thiêu rụi vào tháng 8/2020. (Ảnh: Randy Vazquez)
Thực vật thở bằng quá trình quang hợp, trong quá trình đó chúng chuyển đổi carbon dioxide từ không khí thành oxy và đường. Mặc dù năng lượng có thể được sử dụng cho sự tăng trưởng, trao đổi chất và sinh sản nhưng thực vật cũng có thể dự trữ năng lượng để sử dụng sau này. Việc lưu trữ carbon có thể rất cần thiết để giúp cây sống sót sau các thảm họa như hạn hán hoặc cháy rừng, những thảm họa phá hủy tán lá cũng như khả năng quang hợp của chúng.
Trong nghiên cứu, Drew Peltier, nhà sinh lý học môi trường tại Đại học Bắc Arizona và trợ lý giáo sư tại Trường Khoa học Đời sống tại Đại học Nevada, Las Vegas, cùng các đồng nghiệp đã phân tích chồi từ cây linh sam đỏ bị đốt cháy . Họ phát hiện ra rằng cây cối đã sử dụng lượng carbon dự trữ từ 50-100 năm trước.
Để xác định chính xác niên đại của carbon được sử dụng để thúc đẩy chồi mới ở cây gỗ đỏ ven biển (Sequoia sempervirens) , nhóm nghiên cứu đã sử dụng một đồng vị carbon đặc biệt trong không khí, carbon-14 , tăng vọt vào đầu những năm 1960 do thử nghiệm bom hydro trước khi mờ dần theo thời gian. Carbon-14 từ thời kỳ này đã được cây linh sam đỏ hấp thụ cùng với đồng vị carbon-12 trong khí quyển sau khi thử nghiệm hạt nhân bị cấm.
Dự trữ carbon của cây bao gồm cả carbon mới và cũ. Bằng cách giả sử cây sử dụng lượng carbon mới nhanh hơn, các nhà khoa học có thể ước tính tuổi dự trữ carbon được sử dụng bởi chồi cây và so sánh nó với dữ liệu trên mẫu vật. Họ phát hiện ra rằng lượng carbon mới được hấp thụ và sử dụng nhanh hơn, phần còn lại được tích lũy và lưu giữ.
Xây dựng mô phỏng dựa trên các giả định, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng một phần carbon có trong cây chỉ mới quang hợp cách đây hơn nửa thế kỷ. Đặc biệt, cây mới mọc lên từ những chồi ngủ sâu bên trong hốc cây gỗ đỏ bị đốt cháy. Nụ cây cổ thụ rất có thể được hình thành khi cây vân sam đỏ vẫn còn trong giai đoạn cây non. Theo Peltier, những cây khổng lồ này có đường kính 5 m ở gốc, một số đã 2.000 năm tuổi, nghĩa là mô chồi khoảng 2.000 năm tuổi.
Nhóm nghiên cứu không biết chắc chắn liệu cây vân sam đỏ có thể sống sót sau trận cháy rừng thiêu rụi toàn bộ tán lá của nó hay không. Các hiện tượng thời tiết cực đoan có thể trở nên phổ biến hơn do biến đổi khí hậu. Nghiên cứu được công bố vào năm 2022 cho thấy độ che phủ của cây ở California giảm 6,7% từ năm 1985 đến năm 2021 và số vụ cháy rừng gia tăng là nguyên nhân chính. Phát hiện mới nhất cho thấy cây vân sam đỏ có khả năng chống cháy rừng tốt hơn người ta nghĩ trước đây. Peltier cho biết : “Ngoài lớp vỏ rất dày và chiều cao lớn, đây là một trong những đặc điểm thích nghi giúp cây vân sam đỏ sống sót sau lửa” .
- Tại sao cây không thể phát triển mãi mãi?
- “Đám mây tận thế” cao 9km xuất hiện trên “địa ngục” ở Mỹ
- Những điều bí ẩn trong rừng Amazon sẽ khiến bạn “choáng”
