Eunice Wang đã bỏ công việc cố vấn chiến lược ở Bắc Kinh sau ba tháng để trở thành barista (nhân viên pha chế cà phê) ở quê nhà. Tư vấn chiến lược vốn là ước mơ mà cô theo đuổi suốt 6 năm giờ đã trở thành cơn ác mộng. “Thà chết còn hơn. Quá tuyệt vọng”, cô nói.
Wang là một trong nhiều người trẻ ở Trung Quốc chuyển sang làm “lao động nhẹ”, những công việc như quản lý nhà hàng, phục vụ hoặc dọn dẹp. Những người có bằng cấp không muốn làm việc ở văn phòng mà thích những công việc “không cần trí tuệ”. Điều đó khiến các giáo sư xã hội học trở nên “khá bất thường”.
Theo ước tính, ít nhất một phần tư sinh viên tốt nghiệp đại học ở Trung Quốc đang thất nghiệp hoặc làm những công việc không phù hợp với kĩ năng hoặc đào tạo của họ. Hậu Covid-19, nhiều bạn trẻ khó tìm việc làm và chọn làm những công việc nhẹ nhàng để tự trang trải cuộc sống. Nhưng đối với Wang và những người khác, đó là “sự tự nguyện rút lui” khỏi những công việc đòi hỏi kỹ năng phức tạp để chuyển sang làm công việc ít phức tạp hơn.
Wang đã mong đợi công việc tư vấn của mình sẽ tràn ngập sự sáng tạo và tiếng nói độc đáo, nhưng thực tế lại ngược lại. Cô ấy bận rộn với các slide, báo cáo và dịch thuật khiến cô ấy cảm thấy nhàm chán. Vương không có quyền đưa ra quyết định hay bày tỏ quan điểm cá nhân.
Trợ lý giáo sư xã hội học Jia Miao cho biết khi xã hội chuyển từ nông nghiệp sang công nghiệp hóa, công việc không đòi hỏi sự sáng tạo hay tự chủ mà chỉ cần lặp đi lặp lại những điều giống nhau. Điều này vẫn đang xảy ra khi nền kinh tế phát triển.
Nhiều bạn trẻ thất vọng vì các công ty chỉ thuê họ vận hành máy tính. Sức khỏe thể chất và tinh thần của họ cũng chịu áp lực lớn hơn khi bị cuốn vào nhịp độ làm việc cao. Dù có công việc ổn định nhưng những người này lại cảm thấy như đang đánh mất chính mình.
Wang nghĩ rằng nếu làm việc chăm chỉ và hy sinh bản thân thì sẽ thành công và được tôn trọng. Nhưng rồi cô nhận ra mình không biết liệu mình có thích công việc văn phòng hay không. Cô chọn công việc này vì bố mẹ cô bảo cô làm vậy.
Giới trẻ Trung Quốc đang có xu hướng “tang ping” (nằm thẳng, phớt lờ cuộc sống) và không chịu làm việc quá sức. Miao nói rằng sự chuyển đổi kinh tế nhanh chóng đã gây ra sự thay đổi đột ngột về giá trị lao động. Thế hệ cũ làm việc vì lòng yêu nước và lý tưởng, nhưng thế hệ trẻ muốn được công nhận nhiều hơn và cống hiến nhiều hơn cho bản thân.
Wang cho biết, điểm hấp dẫn của công việc nhẹ nhàng là sự tự do và thời gian linh hoạt hơn dù thu nhập thấp và không ổn định như trước. Cô kiếm được khoảng 12.000 nhân dân tệ (1.700 USD) mỗi tháng khi làm việc ở văn phòng, nhưng việc khám phá bản thân khiến cô hạnh phúc.
“Mọi người có thể thắc mắc tại sao tôi phải mất quá nhiều thời gian để hoàn thành bằng thạc sĩ và sau đó lại đi phục vụ cà phê. Đó là công việc mà người chỉ học hết cấp hai hoặc tiểu học mới có thể làm được. Tuy nhiên, tôi nhận ra rằng mọi công việc đều đáng được tôn trọng và dù nghe có vẻ buồn cười nhưng tôi cảm thấy hài lòng với công việc hiện tại”.
Nguồn: CNBC
