Trong lịch sử Trung Quốc, gốm sứ Thanh Hoa thời nhà Nguyên khá nổi tiếng. Đồ sứ Thanh Hóa có nguồn gốc từ thời nhà Đường, nhà Tống nhưng phải đến thời nhà Nguyên mới thực sự phát triển mạnh mẽ và tinh xảo. Đồ sứ thời nhà Nguyên có hoa văn tinh xảo và được mệnh danh là “chúa sứ” trong ngành sứ.
Kể từ đó, mỗi lần đồ sứ Thanh Hóa được khai quật đều gây xôn xao giới sưu tầm và cổ vật.
Ngày 29/11/1980, trong quá trình xây dựng nhà máy điện thứ hai ở Giang Tây (Trung Quốc), một công nhân đã vô tình đào được một hố sâu. Anh dùng đèn pin soi sáng, thò đầu vào trong và thấy ánh sáng phản chiếu từ một số đồ vật có hình dạng như chai, lọ.
Nghi ngờ có thể là di tích văn hóa bị người xưa chôn vùi, người công nhân này đã nhanh chóng báo cho đơn vị thi công và liên hệ với người ở bảo tàng huyện Cao An để xác minh.
Đồ gốm Thanh Hoa được tìm thấy trong cuộc khai quật ở Giang Tây (Ảnh: Sohu)
Khi nhận được tin báo, các chuyên gia địa phương bày tỏ sự phấn khích trước phát hiện đáng ngờ về gốm sứ vì Giang Tây là “thủ đô gốm sứ” nổi tiếng của Trung Quốc.
Các chuyên gia và công nhân tại công trường đã giúp vận chuyển số gốm sứ này ra ngoài. Phải mất tới 10 tiếng đồng hồ mới mang hết số đồ sứ đó ra ngoài.
Nhìn đống sứ mới được mang ra, mọi người đều có vẻ chết lặng vì số lượng sứ quá lớn. Sau đó, đống đồ sứ này tiếp tục được vận chuyển về bảo tàng. Theo thống kê, có 245 hiện vật văn hóa, trong đó có 239 hiện vật bằng sứ. Đặc biệt, có tới 19 món đồ sứ Thanh Hóa.
Số lượng đồ sứ Thanh Hoa trên thế giới chưa đến 300 chiếc nhưng chỉ riêng cuộc khai quật này ở Giang Tây đã phát hiện được 19 món đồ – một kỷ lục cho loại đồ sứ này được khai quật.
Ngoài ra, người ta còn thấy 168 đồ sứ từ lò Long Tuyền cùng với nhiều hiện vật quý khác như sứ quân đội, sứ tráng men hồng, sứ tráng men trắng… Tổng giá trị của 239 món đồ sứ ước tính khoảng 10 tỷ nhân dân tệ. (tương đương 32.000 tỷ đồng). Hiện nay, những đồ gốm này được bảo quản tại Bảo tàng huyện Cao An.
Qua nghiên cứu, phân tích kỹ lưỡng, các chuyên gia khảo cổ và nhân viên bảo tàng kết luận những đồ gốm này thuộc về gia đình vợ lẽ của Ngũ Hưng Phụ, vào thời giữa và cuối thời nhà Nguyên.
Ngũ Hương Phú làm nghề vận tải thương mại. Gia đình ông lúc bấy giờ là gia đình giàu có nên việc sở hữu nhiều đồ sứ có giá trị là điều không lạ.
Khi nhà Nguyên đứng trước nguy cơ bị Chu Nguyên Chương lật đổ, gia đình Ngũ Hưng Phú đã giấu đồ sứ trong hang với hy vọng một ngày nào đó có thể quay lại lấy.
Tuy nhiên, sau nhiều biến cố, phải đến năm 1980, những đồ gốm này mới được nhìn thấy trở lại.
Nguồn: Sohu
