Hơn 500 năm trước, một cô gái 14 tuổi được đưa lên một trong những đỉnh núi Andes và hiến tế cho các vị thần Inca. Được chôn cùng với các lễ vật khác, thi thể của cô gái trẻ được ướp xác một cách tự nhiên, theo thời gian vẫn giữ lại mái tóc, móng tay và những dải ruy băng đầy màu sắc mà cô đã đeo vào ngày cuối cùng của cuộc đời. . Tuy nhiên, qua nhiều thế kỷ, khuôn mặt của cô gái bị ảnh hưởng bởi các yếu tố thời tiết như ánh nắng, tuyết nên một số nét đã biến mất.
Giờ đây, khuôn mặt của cô gái đã được phục hồi nhờ phân tích khảo cổ chi tiết và tái tạo khuôn mặt pháp y. Đây là quá trình tái tạo lại khuôn mặt của một cá nhân từ bộ xương của họ thông qua sự kết hợp giữa nghệ thuật, nhân chủng học, xương khớp và giải phẫu. Bức tượng 3D tuyệt đẹp của một cô gái trẻ, còn được gọi là Nữ hoàng băng giá của Ampato, đã trở thành một kiệt tác triển lãm mới ở Peru và là một phần trong nỗ lực tìm hiểu tục lệ hiến tế con người ở vùng núi Andes cách đây nửa thiên niên kỷ.
Khuôn mặt của cô gái đã được phục hồi nhờ phân tích khảo cổ chi tiết và tái tạo khuôn mặt pháp y. Ảnh: Reuters
Khi nhà thám hiểm National Geographic Johan Reinhard bắt gặp xác ướp của cô gái trẻ, còn được gọi là Juanita, trên đỉnh núi Ampato cao hơn 6.400 mét trong chuyến thám hiểm năm 1995, ông biết mình đã phát hiện ra một điều gì đó rất đặc biệt.
Reinhard nhớ lại: “Lúc đầu nó trông giống như một bó vải lớn. Rồi anh nhìn thấy một khuôn mặt nhăn nheo giữa lớp vải. Đó là một nạn nhân trẻ tuổi của một nghi lễ độc đáo của người Inca gọi là capacocha.
Reinhard nhớ lại: “Lúc đầu nó trông giống như một bó vải lớn. Ảnh: National Geographic
Capacocha là một nghi lễ hiến tế quan trọng của người Inca, thường liên quan đến việc hiến tế trẻ em và động vật cho các vị thần để tránh thiên tai và củng cố quyền lực nhà nước ở các tỉnh xa xôi của đế chế. Inca hay đơn giản là xoa dịu các vị thần. Các nhà nghiên cứu tin rằng việc được chọn làm vật hy sinh sẽ được gia đình và cộng đồng coi là vinh dự.
Cai trị một vùng lãnh thổ rộng lớn ở phía tây Nam Mỹ dọc theo bờ biển Thái Bình Dương và dãy núi Andes, đế chế Inca là một đế chế hùng mạnh và giàu có cho đến khi bị Tây Ban Nha xâm lược vào năm 1532.
Các nhà nghiên cứu cho biết các xác ướp xuất hiện tự nhiên thường cung cấp cho các nhà khoa học manh mối về những ngày cuối cùng của họ. Khi nhà khảo cổ học Dagmara Socha thuộc Trung tâm nghiên cứu Andean, Đại học Warsaw và các đồng nghiệp của ông phân tích các nạn nhân hiến tế, một đứa trẻ mới biết đi và bốn đứa trẻ từ 6-7 tuổi, họ phát hiện ra rằng họ đã được chăm sóc cẩn thận trong nhiều tháng trước khi bị hiến tế và có một chế độ ăn lá coca, nho ayahuasca gây ảo giác và rượu trong những tuần trước khi chết với số lượng không quá nhiều để giúp họ an thần và không còn lo lắng.
“Chúng tôi thực sự ngạc nhiên. Đây không chỉ là một nghi lễ hiến tế tàn nhẫn, người Inca muốn những đứa trẻ có tâm trạng vui vẻ. Một điều quan trọng đối với chúng là chúng sẽ vui vẻ hướng tới các vị thần”, nhà khảo cổ học Socha nói.
Một trong những chuyên gia về xác ướp hàng đầu của Peru – Sonia Guillen đã chụp ảnh Người con gái Inca. Ảnh: National Geographic
Nhà điêu khắc và khảo cổ học Oscar Nilsson cho biết ông sẽ không bao giờ quên cái chết của Thiếu nữ Inca như thế nào, ngay cả khi ông đã làm cho cô ấy sống lại thông qua việc tái thiết của mình.
Nhà điêu khắc Nilsson nói: “Cô ấy biết mình nên mỉm cười để thể hiện niềm tự hào. Tự hào là người được chọn. Nhưng vẫn rất, rất sợ hãi”.
