Những đường hầm khổng lồ đào xuyên qua núi được xây dựng để dẫn nước lũ đe dọa cảng biển gần thành phố cổ Seleuceia Pieria, thuộc Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay.
Tít đường hầm xuyên lòng núi. (Video: Nguồn Gốc Cổ Xưa)
Đường hầm Vespasian Titus là một kỳ quan kỹ thuật 2.000 năm tuổi. Theo UNESCO, đây là một trong những tàn tích hoành tráng nhất của thời kỳ La Mã do kích thước, tình trạng được bảo quản tốt cũng như các đặc điểm kiến trúc và kỹ thuật.
Việc xây dựng đường hầm bắt đầu dưới triều đại của Vespasian, cha của Titus, vào nửa sau của thế kỷ thứ nhất. Mặc dù việc xây dựng vẫn tiếp tục dưới triều đại của Titus (79-81 sau Công nguyên), quá trình này đã được hoàn thành dưới triều đại của Vua Antonius Pius vào thế kỷ thứ 2. Các nhà nghiên cứu biết những niên đại này từ một số chữ khắc trên đá trong đường hầm, theo Ancient Origins . Ở đầu đường hầm có thể tìm thấy tên của Vespasian và Titus. Vì vậy, có thể đường hầm được xây dựng trên hai vị hoàng đế. Một dòng chữ khác ở dòng kênh hạ lưu mang tên Antoninus Pius, tiết lộ công trình được hoàn thành dưới thời vị hoàng đế này.
Đường hầm Titus ngày nay nằm ở Samandag-Cevlik, Türkiye. Vào thời La Mã, Samandag-Cevlik được biết đến với cái tên Seleucia Pieria (Seleucia bên biển). Thành phố cổ đó là một trong bốn thành phố nhỏ ở Syria, cùng với Antioch, Apamea và Laodicea ở Syria.
Seleucia Pieria từng là một thành phố cảng quan trọng của La Mã, nơi hàng hóa từ phương Đông được vận chuyển đến Rome. Tuy nhiên, thành phố phải đối mặt với vấn đề lớn là thường xuyên bị đe dọa bởi nước lũ từ các ngọn núi lân cận. Do nước lũ cuốn theo bùn đất khi chảy xuống nên cửa biển bị phong tỏa không hoạt động được. Mặc dù các vị hoàng đế trước đó đã ra lệnh xây dựng kênh đào nhưng hệ thống này không hiệu quả và nước lũ vẫn tiếp tục chảy qua.
Đường hầm Titus được thiết kế bởi các kỹ sư trong quân đoàn La Mã.
Để giải quyết vấn đề, Vespasian quyết định xây dựng một đường hầm bằng cách đào xuyên qua lòng núi để dẫn nước lũ. Hệ thống phân lũ này được xây dựng trên nguyên tắc chặn trước lòng sông bằng một lớp vỏ bao và chuyển hướng nước qua mạng lưới kênh đào và đường hầm nhân tạo.
Đường hầm Titus được thiết kế bởi các kỹ sư trong quân đoàn La Mã và được xây dựng bởi binh lính, thủy thủ và tù nhân. Sau khi hoàn thành, đường hầm Titus trải dài 1,4 km. Vì toàn bộ đường hầm được đục xuyên qua đá cứng nên đây là một thành tựu kỹ thuật xuất sắc của người La Mã, đặc biệt là được hoàn thành trong một thời gian ngắn như vậy. Ngoài ra, kỳ quan nhân tạo này vẫn tồn tại cho đến ngày nay mà không bị hư hại nhiều. Đường hầm Titus là minh chứng cho sự sáng tạo của người La Mã trong việc giải quyết thách thức mà thành phố của họ phải đối mặt.
- Phát hiện lối đi bí mật dẫn đến thế giới 1.600km dưới lòng đất
- Lý giải đường hầm bí ẩn giúp “quay ngược thời gian”
- Mất bao lâu để rơi qua tâm Trái đất đến nửa kia theo phương thẳng đứng?
