1. Ăn chay là gì?
Ăn chay hay còn gọi là ăn chay là chế độ ăn chỉ bao gồm các thực phẩm có nguồn gốc thực vật (rau củ quả,…), có hoặc không có các sản phẩm từ sữa, trứng. hoặc mật ong, bơ, phô mai, kem, whey protein. Tuyệt đối không sử dụng thịt (thịt đỏ, thịt gia cầm và hải sản, côn trùng) hoặc kiêng ăn các thực phẩm thu được từ quá trình giết mổ như (nem, giò, chả, mắm, mắm tôm, thịt hun khói…)
Tham khảo: Wikipedia
2. Lợi ích của việc ăn chay đúng cách
Món chay thanh nhẹ, thanh khiết, dễ tiêu hóa và chứa nhiều vitamin tốt cho sức khỏe. Khi ăn chay, do không ăn cá nên lượng chất béo bão hòa không tốt cho sức khỏe. Nhờ đó, giảm thiểu phần nào nguy cơ đau tim, đột quỵ, cao huyết áp.
Thực phẩm chay giàu chất xơ và ít chất béo bão hòa nên tránh béo phì, táo bón. đồng thời giảm cholesterol xấu trong máu, giúp ổn định đường huyết cho bệnh nhân tiểu đường.
Chất béo bão hòa:
Chất béo bão hòa là loại chất béo được tìm thấy trong các phần béo của thịt, bơ, sữa nguyên chất và pho mát. Ăn quá nhiều chất béo bão hòa sẽ góp phần làm tăng lượng cholesterol trong máu dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, cao huyết áp.
Mặt khác, ăn chay còn giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, bệnh mãn tính cũng như ít tích tụ sỏi trong thận và túi mật.
Khoa học cũng chỉ ra rằng nếu ăn nhiều rau củ quả như bí đao, dưa chuột, cà rốt, vừng, đậu tương… thì tóc và da sẽ đẹp.
Ăn chay không đúng cách, không đủ chất dinh dưỡng dễ gây ra các tính trạng như: nhão cơ, nhiễm trùng, thiếu máu, tiểu đường, căng thẳng, mệt mỏi, da xanh, suy nhược,… Đặc biệt là đối với trẻ em, thanh thiếu niên, phụ nữ có thai và cho con bú, người bệnh cần dinh dưỡng để phục hồi là những người có nhu cầu dinh dưỡng lớn, việc ăn uống không đủ chất dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe. sức khỏe và tăng trưởng.
Người ăn chay hoàn toàn có thể đảm bảo dinh dưỡng nếu biết cách. Do đó, bạn nên bổ sung đủ chất đạm thông qua nhóm đậu như đậu Hà Lan, đậu đũa, các chế phẩm từ đậu nành như đậu phụ, tương. Nhận canxi từ các loại rau có màu xanh đậm như cải ngọt, bông cải xanh, tảo và rong biển. Sắt và kẽm có nhiều trong các loại rau xanh như cải ngọt, bắp cải, cải bó xôi, súp lơ xanh và các loại hạt khô như hạt điều, hạnh nhân, ngũ cốc nguyên hạt.
3. Hướng dẫn ăn chay đúng cách đảm bảo đủ chất dinh dưỡng
Chọn hình thức ăn chay phù hợp với đối tượng
Để đảm bảo ăn chay đầy đủ và đúng cách, trước tiên bạn cần chú ý lựa chọn hình thức ăn chay phù hợp với thể trạng của mình.
Đối với trẻ em, người già, phụ nữ có thai và cho con bú… nên áp dụng chế độ ăn chay linh hoạt, chẳng hạn ăn chay kết hợp trứng sữa, xen kẽ ngày ăn mặn hoặc buổi chay, buổi mặn.
Các đối tượng còn lại nếu sức khỏe tốt có thể chọn chế độ ăn chay tùy theo nhu cầu của bản thân.
Sắp xếp bữa ăn, giờ giấc hợp lý
Muốn ăn chay đầy đủ và đúng cách, bạn cần đảm bảo sắp xếp các bữa ăn, chế độ dinh dưỡng, thời gian và số bữa ăn trong ngày. Các bữa ăn nên đa dạng từ nhiều loại thực phẩm chay và thuần chay, được chuẩn bị phù hợp. Ví dụ, bữa sáng nên ăn những món giàu năng lượng nhưng dễ tiêu. Bữa trưa và bữa tối cần chế biến những món ăn cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để cải thiện vị giác. Chú ý cân đối các thực phẩm chứa nhiều đạm thực vật và các chất dinh dưỡng khác để bữa ăn được đầy đủ chất dinh dưỡng.
Lựa chọn cẩn thận các thành phần
Bên cạnh đó, việc lựa chọn nguyên liệu nấu cỗ chay cũng cần được thực hiện tỉ mỉ và cẩn thận. Người ăn chay nên chế biến bằng các phương pháp như luộc, hấp, chần…
Tìm và lấy thêm chất dinh dưỡng
Nếu không biết cách sắp xếp bữa ăn đa dạng có thể khiến cơ thể thiếu hụt chất dinh dưỡng trầm trọng do từng loại thực phẩm chay không thể cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Do đó, bạn cần biết cách kết hợp chúng như cháo đậu xanh, sữa và ngũ cốc tránh ăn một món duy nhất.
Chế độ ăn hàng ngày của người bình thường cần đảm bảo đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng:
- Đầu tiên là đường bột có trong gạo, khoai tây, ngô, lúa mì và các loại ngũ cốc khác.
- Thứ hai là chất đạm, có nhiều trong các loại đậu.
- Thứ ba là chất béo từ các loại hạt có nhiều dầu như đậu nành, vừng, lạc, hạt hướng dương, hạt gấc…
- Thứ tư là vitamin và khoáng chất có trong rau, củ, quả.
4. Thực đơn gợi ý cho bữa chay
- Sáng: Bún bò viên chay, miến xào, bánh mì bơ đậu phộng, há cảo, bún chay.
- Trưa: Sữa chua, dâu tây trộn sữa, trái cây.
- Bữa trưa: Cơm, đậu hũ sốt cà chua, súp bông cải xanh và trái cây tráng miệng.
- Chiều: Khoai lang hoặc một ly sữa đậu nành.
- Bữa tối: Cơm, khổ qua hầm, canh cải, hoặc mì, canh bí xanh, nấm kho…
Dù lựa chọn hình thức ăn chay nào thì ăn chay đầy đủ, đúng cách vẫn là tiêu chí cần được đặt lên hàng đầu.