Sự nóng lên toàn cầu bắt đầu vào giữa những năm 1970 khi nhiệt độ bề mặt trung bình toàn cầu tăng vượt quá khả năng biến đổi tự nhiên. Mỗi thập kỷ sau những năm 1960 đều ấm hơn thập kỷ trước và những năm 2010 giữ kỷ lục ấm nhất. Nhưng có thể có rất nhiều biến thể cấp độ từ năm này sang năm khác.
Cơ quan khí tượng WMO của Liên Hợp Quốc đã cảnh báo rằng nhiệt độ toàn cầu có thể sẽ tăng lên mức cao kỷ lục trong vòng 5 năm tới.
Bây giờ là năm 2023 và tất cả các loại kỷ lục liên quan đến nhiệt đều bị phá vỡ. Nhiệt độ hàng ngày cao nhất từng được ghi nhận trên toàn cầu xảy ra vào đầu tháng 7 năm 2023, cùng với sự bất thường về nhiệt độ bề mặt nước biển lớn nhất từ trước đến nay.
Một nông dân đi trên đất nứt nẻ trên cánh đồng khô hạn ở Nueva Ecija, Philippines. Ảnh: Krizjohn Rosales/Ngôi sao Philippine
Theo phân tích sơ bộ, tháng 6 năm 2023 có nhiệt độ bề mặt trung bình toàn cầu cao nhất. Sự hiện diện của băng biển ở Nam Cực đã ở mức thấp kỷ lục. Trong khi đó, nồng độ carbon dioxide (CO2) trong khí quyển tiếp tục tăng với tốc độ không có dấu hiệu chậm lại.
Những hậu quả rõ ràng bao gồm những trận mưa như trút nước ở một số nơi trên thế giới trái ngược với những đợt nắng nóng khắc nghiệt và cháy rừng ở những địa điểm khác, đặc biệt là gần đây ở Canada.
1/ Điều gì gây ra sự gia tăng nhiệt độ này?
Tám năm nóng nhất được ghi nhận đều là từ năm 2015 trở đi. Ngoài hiệu ứng El Nino, khí thải nhà kính (từ các hoạt động của con người) là nguyên nhân chính làm tăng nhiệt độ toàn cầu. Hãy phân tích:
– Biến đổi khí hậu nhân tạo
Nồng độ carbon dioxide trong khí quyển tiếp tục tăng không ngừng bất chấp Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu (nhằm giữ cho nhiệt độ toàn cầu không tăng trên 1,5 độ C);
Trong khi nhiều quốc gia và tổ chức (thành phố, công ty) đã thực hiện tốt các cam kết giảm phát thải của mình, thật không may, một số quốc gia, bao gồm cả Trung Quốc và Ấn Độ, đang tiếp tục đốt than. và lắp đặt các nhà máy nhiệt điện than với nhiều khí thải hơn!
Biến đổi khí hậu do con người gây ra là không ngừng và phần lớn có thể dự đoán được. Nhưng bất cứ lúc nào, và đặc biệt là tại địa phương, nó có thể bị che lấp bởi các sự kiện thời tiết và sự biến thiên tự nhiên trên thang thời gian giữa các năm hoặc thập kỷ.
– El Nino . tác dụng
Theo phân tích của các nhà khoa học, nhiệt độ bề mặt trung bình toàn cầu tiếp tục tăng. Sự gia tăng lớn nhất và những năm ấm nhất có xu hướng xảy ra trong giai đoạn sau của các sự kiện El Nino.
Sự kết hợp giữa sự thay đổi qua từng thập kỷ và xu hướng nóng lên do phát thải khí nhà kính ngày càng tăng khiến kỷ lục nhiệt độ toàn cầu leo thang.
Năm nóng nhất thế kỷ 20 là năm 1998, sau sự kiện El Nino 1997-1998. Sau đó, quá trình nóng lên tạm dừng và cái gọi là “sự gián đoạn” trong quá trình nóng lên toàn cầu từ năm 2001 đến 2014 đã khiến những người phủ nhận biến đổi khí hậu lớn tiếng khi tuyên bố về sự nóng lên. đi toàn cầu là một huyền thoại
Sự kiện El Nino năm 2015-2016 đã thay đổi điều đó. Năm 2015 trở thành năm nóng kỷ lục, kết thúc thời kỳ gián đoạn, chỉ bị vượt qua bởi năm 2016 – vẫn là năm nóng nhất từ trước đến nay.
Rất nhiều biến thể hàng năm có liên quan đến các sự kiện El Nino. Phân tích sâu hơn cho thấy Biến thiên thập kỷ Thái Bình Dương (PDO), đôi khi được gọi là Dao động thập kỷ Thái Bình Dương hoặc Dao động liên thập kỷ Thái Bình Dương, dẫn đến những thay đổi về lượng nhiệt. ở các độ sâu đại dương khác nhau.
Trong El Niño, nhiệt được lưu trữ sâu trong vùng nhiệt đới phía tây Thái Bình Dương di chuyển xung quanh và quay trở lại bầu khí quyển, gây ra sự nóng lên toàn cầu nhẹ.
2/ Năm 2024 sẽ chứng kiến một mức nhiệt mới?
Nghiên cứu phát hiện ra rằng hàm lượng nhiệt trong các đại dương tăng đều đặn hơn so với sự nóng lên của không khí trên bề mặt và là một biện pháp tốt hơn để chỉ ra rằng sự nóng lên toàn cầu vẫn tiếp tục.
Mực nước biển dâng đến từ cả sự mở rộng của đại dương khi nó ấm lên và sự tan chảy của băng trên đất liền (sông băng và các tảng băng ở Greenland và Nam Cực). Điều này đưa thêm nước vào các đại dương. Biến động xảy ra khi lượng mưa phân bố khác nhau giữa đất liền và đại dương, với lượng mưa trên đất liền nhiều hơn trong các sự kiện La Nina.
Russ Wilson té nước lên mặt từ đài phun nước ở New York, Mỹ ngày 17/7/2019. Ảnh: Seth Wenig/AP
Với hiện tượng El Nino mới xuất hiện, phải chăng chúng ta sắp trải qua một cấp độ nóng hoàn toàn mới?
Ngay từ năm 2023, nhiệt độ bề mặt nước biển vào tháng 4 đã ở mức cao nhất trong lịch sử và các con số này cao hơn 0,2℃ so với mức cao trước đó.
Điều này làm cho tháng 6 năm 2023 có nhiệt độ không khí bề mặt cao nhất được ghi nhận trên toàn cầu. Vào đầu tháng 7 năm 2023, chúng đạt giá trị cao nhất từng được ghi nhận.
Báo cáo của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết hiện tượng El Nino sẽ phát triển trong những tháng tới và điều này sẽ kết hợp với biến đổi khí hậu do con người tạo ra để đẩy nhiệt độ toàn cầu lên mức chưa từng thấy. đã thấy.
El Nino thường làm tăng nhiệt độ toàn cầu trong năm sau khi nó phát triển. Điều đó có nghĩa là nếu nó phát triển vào năm 2023, thì năm 2024 sẽ là năm nóng nhất từ trước đến nay . Năm nóng nhất hiện nay được ghi nhận là năm 2016, cũng xảy ra sau sự kiện El Nino.
Các nhà khoa học giải thích, nhiệt độ bề mặt nước biển trong thời kỳ El Nino có xu hướng đạt đỉnh vào khoảng tháng 12 và có ảnh hưởng lớn nhất trong hai tháng tiếp theo của năm mới.
Điều đó tạo tiền đề cho năm 2024 nhảy lên nấc thang tiếp theo, có lẽ cao hơn 1,4℃ so với mức thời kỳ tiền công nghiệp, với khả năng nhiệt độ có thể vượt quá 1,5℃. Và làm cho năm 2024 trở thành năm nóng nhất được ghi nhận.
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) dự đoán có 66% khả năng từ năm 2023 đến 2027, hành tinh này sẽ có một năm trung bình ấm hơn 1,5 độ C so với giữa thế kỷ 19.
3/ Nhiệt độ tăng cao liên tục và hệ lụy
Trong 50 năm qua, nhiệt độ toàn cầu đã trải qua một xu hướng tăng rõ ràng và nhất quán. Nhiệt độ bề mặt trung bình toàn cầu đã tăng khoảng 0,13 độ C mỗi thập kỷ kể từ những năm 1970. Điều này có nghĩa là bề mặt Trái đất đã nóng lên khoảng 0,65 độ C trong vòng 50 năm qua.
Lũ lụt ở miền Bắc Ấn Độ. Ảnh: BBC
Theo dữ liệu được tổng hợp bởi các tổ chức khí hậu khác nhau, bao gồm NASA và Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA), nhiều năm nóng nhất được ghi nhận đã xảy ra trong những thập kỷ gần đây, với những năm 2020 là một trong những năm nóng nhất.
Nhiệt độ toàn cầu tăng đã góp phần làm thay đổi mô hình thời tiết và gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan. Các đợt nắng nóng sẽ trở nên thường xuyên và dữ dội hơn ở nhiều nơi trên thế giới, với thời gian kéo dài hơn và nhiệt độ cao nhất sẽ cao hơn. Mưa lớn và lũ lụt đã trở nên phổ biến hơn ở một số vùng. Cháy rừng xảy ra ở nhiều nơi…
Tổng thư ký WMO Petteri Taalas cho biết: “Điều này sẽ có những tác động sâu rộng đối với sức khỏe, an ninh lương thực, quản lý nước và môi trường. Chúng ta cần chuẩn bị sẵn sàng”.
Nguồn: Science Alert, WMO
