Khi nói đến giới nhà giàu, người ta thường nghĩ tới cuộc sống xa hoa ngập tràn hàng hiệu, những bữa tiệc vui vẻ và vô số chân dài.
Hình ảnh nhà giàu Trung Quốc tiêu tiền vào các bữa tiệc, hậu duệ của các tập đoàn gia đình Hàn Quốc (Chaebol) cạnh tranh nhau về đẳng cấp hay các tỷ phú công nghệ phương Tây quan hệ tình dục với gái gọi, ma. Nó đã trở nên quá quen thuộc.
Ngay cả giới thượng lưu cũ cũng thường nhốt mình trong những biệt thự lớn, tường cao ở những khu vực ít dân cư.
Khó nhận ra nhiều người giàu trong đám đông ở Nhật Bản
Nhưng ở Nhật Bản, lối sống của người giàu lại hoàn toàn khác, hoặc ít nhất là không khác đến thế.
Theo Japan Times, một số người giàu ở đây thậm chí còn sống giản dị như những cư dân bình thường mà không ai nhận ra sự khác biệt.
Người giàu im lặng
Đối với người Nhật, quan niệm giàu có là có đẳng cấp, phải thể hiện sự khác biệt là một điều rất xa lạ vì họ đi ngược lại văn hóa vì tập thể đã tồn tại không biết bao nhiêu năm.
Nhờ sự hỗ trợ, đoàn kết, hy sinh tập thể, Nhật Bản đã trụ vững trước thiên tai, chiến tranh để xây dựng nền kinh tế lớn thứ ba thế giới.
Vì vậy, vấn đề bất bình đẳng, mất đoàn kết trong xã hội là chủ đề cực kỳ nhạy cảm, dễ gây ra sự phản đối nên ngay cả khi giàu có, các ông trùm Nhật Bản cũng ít khi khoe khoang.
Một yếu tố khác ảnh hưởng đến lối sống của các ông trùm Nhật Bản là tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm chạp trong 20 năm qua.
Tiêu dùng của Nhật Bản vẫn chưa phục hồi hoàn toàn về mức đỉnh điểm vào những năm 1960, và các cuộc khủng hoảng đã khiến các ông trùm Nhật Bản nói riêng và người dân nói chung ưa chuộng lối sống thanh đạm.
Chính nỗi lo phá sản này đã khiến tiêu dùng của Nhật Bản chưa thể phục hồi hoàn toàn về mức đỉnh điểm bất chấp hàng loạt chính sách kích thích của chính phủ.
Ngoài ra, giảm phát cũng góp phần vào tình trạng chi tiêu thấp này của người dân.
Ngoài ra, dân số già đi cũng khiến tỷ phú Nhật Bản không còn năng động như nhiều nước khác.
Hầu hết người giàu ở Nhật Bản đều là người lớn tuổi và họ có quan điểm hưởng thụ hoàn toàn khác so với những người giàu trẻ tuổi.
Vậy các ông trùm Nhật Bản sống như thế nào và tiêu số tiền khổng lồ của mình như thế nào?
chủ nghĩa khắc kỷ
Dù không thích khoe khoang nhưng truyền thông Nhật Bản vẫn gọi giới siêu giàu là “Cho Fuyuso”.
Tác giả Atsushi Miura của cuốn sách “Người giàu mới” đã nghiên cứu và phát hiện khoảng 1,3 triệu người Nhật, tương đương 1% tổng dân số, có tài sản từ 100 triệu Yên trở lên (20 tỷ đồng) và thu nhập khá. Thu nhập hàng năm đạt tối thiểu 30 triệu Yên (6 tỷ đồng).
Nghiên cứu của Miura cho thấy các ông trùm Nhật Bản không thích phô trương. Một phần nguyên nhân xuất phát từ việc người Nhật thích thể hiện tinh thần của samurai dưới hình thức chủ nghĩa khắc kỷ.
Bằng cách kìm nén cảm xúc, nỗi đau và ham muốn, các ông trùm Nhật Bản thường sống lặng lẽ dù rất giàu có.
Ở Nhật Bản, nếu bạn nói về những đau khổ hoặc nhu cầu của bản thân, bạn sẽ bị coi là người yếu đuối. Đồng thời, nếu bạn phô trương niềm hạnh phúc của riêng mình, bạn sẽ bị coi thường.
Đó là lý do tại sao hầu hết các cuộc khảo sát về mức độ hài lòng của người dân Nhật Bản sẽ nhận được rất nhiều phản hồi cấp độ 3 theo thang điểm từ 1 đến 5.
Cũng chính vì lý do này mà người giàu Nhật Bản không xây biệt thự hay tiêu tiền vào những món đồ xa xỉ.
Thay vào đó, các tỷ phú Nhật Bản thường chi tiêu cho những giá trị vô hình như nghệ thuật, tham gia các chương trình văn hóa hay đấu giá các tác phẩm thay vì mua xe thể thao, trang sức…
Tất nhiên, là người giàu thường xuyên đi du lịch và còn có du thuyền hoặc những sản phẩm phục vụ cho phong cách sống thượng lưu khi cần thiết.
Tuy nhiên, khi trở lại cuộc sống bình thường, một người giàu Nhật Bản nhìn chung không khác gì bất kỳ công dân nào khác.
Một yếu tố thú vị nữa là người giàu Nhật Bản thường mua hàng nội địa và đi du lịch trong nước hơn là quốc tế, họ thích rượu Nihonshu nội địa hơn rượu ngoại và thích các tác phẩm nghệ thuật truyền thống hơn văn hóa phương Tây. Hướng Tây.
Người Nhật có niềm tự hào dân tộc rất lớn và tất nhiên sản phẩm, dịch vụ của họ có chất lượng đẳng cấp thế giới. Vì vậy, việc sử dụng sản phẩm trong nước và tận hưởng sản phẩm, dịch vụ chất lượng cao có thể đi đôi với nhau.
Nhiều người Nhật thừa tiền nhưng vẫn tận tâm với công việc
Bên cạnh đó, các ông trùm Nhật Bản cũng hiểu rõ vai trò của mình trong xã hội khi ý thức được rằng mọi khoản chi tiêu vào hàng nội địa sẽ đóng góp cho nền kinh tế hoặc các hộ nghèo khác.
Một số chuyên gia kinh tế thậm chí còn đùa rằng, chính người giàu Nhật Bản mới hiểu và làm theo quan điểm cốt lõi của chiến lược phục hồi kinh tế “Abenomics” do cố Thủ tướng Shinzo Abe đề xuất.
Tuy nhiên, tương tự như nhiều tỷ phú khác trên thế giới, một số ông trùm Nhật Bản cũng tìm mọi cách trốn thuế khi mua tài sản ở nước ngoài hoặc rót vốn vào thiên đường thuế.
Trong cuốn sách “Thủ đô ở thế kỷ 21”, tác giả Thomas Piketty đã nhấn mạnh Nhật Bản là một trong những quốc gia đánh thuế rất cao đối với người giàu.
Thuế thu nhập đối với các ông trùm ở đây có thể lên tới 45%. Có lẽ đây chính là lý do khiến tỷ phú Nhật Bản không muốn mình quá lòe loẹt.
Tặng cần câu chứ không phải tặng con cá
Một đặc điểm điển hình mà tác giả Miura nhận thấy ở những người giàu Nhật Bản là dù họ kiếm tiền từ tay trắng hay thừa kế thì cũng không có “người giàu lười biếng” (Idle Rich).
Hầu hết các ông trùm Nhật Bản vẫn tìm việc làm để làm việc hoặc tích lũy tài sản thừa kế chứ không sa đọa trụy lạc, sống mộng mơ hưởng thụ hay phô trương sự giàu có như nhiều nơi khác.
Một ví dụ điển hình về lối sống giàu có nhưng không phô trương là cựu Chủ tịch Haruka Nishimatsu của Japan Airlines, hãng hàng không Nhật Bản lớn thứ 6 thế giới về số lượng hành khách.
Dù giàu có nhưng ông Nishimatsu vẫn bắt xe buýt đi làm hàng ngày, ăn trưa cùng nhân viên ở căng tin hay mua quần áo ở các cửa hàng quần áo giảm giá.
“Lối sống khắc khổ đã ăn sâu vào tâm trí người Nhật chúng tôi như một phần văn hóa Nho giáo, có nghĩa là chúng tôi không nên phàn nàn về sự nghèo đói khi người khác đang phàn nàn về điều đó.
Chính nhờ nền văn hóa này mà người dân không bạo loạn hay biểu tình phản đối chính phủ vì đã để xảy ra tình trạng giảm phát kéo dài hơn 20 năm. Thay vào đó, chúng tôi cùng nhau chịu đựng và cùng nhau vươn lên”, ông Nishimatsu nói.
Theo tác giả Miura, hầu hết người giàu Nhật Bản đều thích kế thừa những cách làm giàu khác ngoài tiền bạc. Nói cách khác, hãy tặng cần câu chứ không phải cá, dạy lớp sau cách làm giàu thay vì chỉ cho tiền.
Khó nhận ra nhiều người giàu trong đám đông ở Nhật Bản
Các ông trùm Nhật Bản thường không để con cái tự do phát triển và sống một cuộc sống hạnh phúc mà giáo dục chúng để chúng hiểu cách vận hành của đồng tiền và không dựa vào tài sản thừa kế.
Nghiên cứu của Miura cho thấy phần lớn trẻ em xuất thân từ các gia đình giàu có ở Nhật Bản không mong đợi quá nhiều tài sản thừa kế.
Thay vào đó, những đứa trẻ này được dạy về cách cha mẹ làm giàu và được khuyến khích có chiến lược đầu tư từ khi còn nhỏ.
Báo cáo của Nomura Research cho thấy trong khi chỉ có 8% dân số có kinh nghiệm đầu tư tài chính thì 24% trẻ em trong các gia đình có tài sản trên 100 triệu yên đã đầu tư.
Thậm chí, 52% trẻ em trong những gia đình này đều có danh mục đầu tư riêng.
Mặt khác, tác giả Piketty cho rằng, thuế thừa kế ở Nhật Bản lên tới 55% nên con cháu của những gia đình giàu có hiểu rằng họ không thể kỳ vọng quá nhiều vào việc thừa kế.
Tất nhiên, một số gia đình giàu có cũng có xu hướng chuyển đến Singapore hoặc Australia, nơi thuế thừa kế thấp hơn, nhưng với nền văn hóa tự hào dân tộc, xu hướng này không phổ biến.
*Nguồn: Japan Times