Nhà máy lớn nhất thế giới được thiết kế để hút carbon dioxide (CO 2 ) ra khỏi khí quyển giống như một chiếc máy hút bụi khổng lồ bắt đầu hoạt động ở Iceland vào ngày 8/5.
Mammoth là nhà máy thương mại thu giữ CO2 trực tiếp thứ hai do công ty Climeworks của Thụy Sĩ mở ở Iceland, lớn hơn 10 lần so với nhà máy tiền nhiệm là nhà máy Orca, bắt đầu hoạt động vào năm 2021, theo CNN . Thu giữ CO 2 trực tiếp (DAC) là công nghệ được thiết kế để hấp thụ không khí và lọc carbon bằng phương pháp hóa học. Carbon sau đó được chôn sâu dưới lòng đất, tái sử dụng hoặc chuyển hóa thành sản phẩm rắn.
Climeworks có kế hoạch vận chuyển carbon dưới lòng đất, nơi nó sẽ biến thành đá trong các quá trình tự nhiên. Họ đang làm việc với công ty Carbfix của Iceland để thực hiện quá trình thu giữ này. Toàn bộ hoạt động diễn ra bằng cách sử dụng nguồn năng lượng địa nhiệt sạch và dồi dào của Iceland.
Nhà máy Mammoth của Climeworks ở Hellisheiði, Iceland bắt đầu hoạt động từ ngày 8/5. (Ảnh: Oli Haukur Myrdal/Climeworks).
Các giải pháp khí hậu thế hệ tiếp theo như DAC đang ngày càng thu hút sự chú ý của các chính phủ và công ty tư nhân khi con người tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch. Nồng độ CO 2 trong khí quyển sẽ đạt mức cao kỷ lục vào năm 2023. Khi hành tinh tiếp tục ấm lên với nhiều hậu quả tiêu cực đối với thiên nhiên và con người, nhiều nhà khoa học cho rằng thế giới cần tìm cách loại bỏ CO 2 khỏi khí quyển đi kèm với việc giảm nhiên liệu hóa thạch.
Tuy nhiên, công nghệ loại bỏ CO2 như DAC vẫn còn gây nhiều tranh cãi. Những người phản đối cho rằng công nghệ này đắt tiền, đòi hỏi nhiều năng lượng và không thể chứng minh được tính hiệu quả trên quy mô lớn. Một số nhà vận động về khí hậu cũng lo lắng rằng chúng có thể khiến các nhà hoạch định chính sách mất tập trung trong việc cắt giảm nhiên liệu hóa thạch. Theo Lili Fuhr, giám đốc chương trình kinh tế hóa thạch tại Trung tâm Luật Môi trường Quốc tế, công nghệ này chứa đầy những bất ổn và rủi ro sinh thái.
Climeworks bắt đầu xây dựng trên Mammoth vào tháng 6 năm 2022 và công ty cho biết đây là nhà máy thương mại thu CO2 trực tiếp lớn nhất thế giới. Mammoth có thiết kế dạng mô-đun với không gian dành cho 72 “buồng thu gom” , bộ phận chân không của máy thu giữ CO2 từ không khí, có thể xếp chồng lên nhau và di chuyển dễ dàng. Hiện tại, 12 buồng trong số này đã được lắp đặt và nhiều buồng khác sẽ được bổ sung trong vài tháng tới. Mammoth sẽ hấp thụ tổng cộng 36.000 tấn CO2 từ khí quyển mỗi năm khi chạy hết công suất, tương đương với việc đưa khoảng 7.800 phương tiện chạy bằng xăng ra đường mỗi năm.
Climeworks không tiết lộ chi phí chính xác để loại bỏ một tấn CO 2 , nhưng tiết lộ con số gần 1.000 USD/tấn thay vì 100 USD/tấn, ngưỡng quan trọng để công nghệ trở nên rẻ và khả thi. Theo Jan Wurzbacher, đồng sáng lập và giám đốc của Climeworks, khi công ty tăng quy mô nhà máy và giảm chi phí, mục tiêu của họ là đạt mức 300-350 USD/tấn vào năm 2030 và 100 USD/tấn vào năm 2050.
Theo Stuart Haszeldine, giáo sư về thu giữ và lưu trữ CO2 tại Đại học Edinburgh, nhà máy mới là một bước quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu . Nhưng ông nhấn mạnh đây vẫn là quy mô nhỏ so với nhu cầu. Theo Cơ quan, tất cả các thiết bị loại bỏ CO2 trên thế giới chỉ có thể loại bỏ khoảng 0,01 triệu tấn mỗi năm, thấp hơn rất nhiều so với mức 70 triệu tấn cần thiết vào năm 2030 để đáp ứng các mục tiêu về khí hậu toàn cầu. Cơ quan năng lượng quốc tế.
Theo Wurzbacher, Mammoth chỉ là giai đoạn mới nhất trong kế hoạch tăng quy mô thu hồi CO2 lên một triệu tấn/năm vào năm 2030 và một tỷ tấn vào năm 2050. Kế hoạch này bao gồm các nhà máy DAC tiềm năng ở Kenya và Mỹ.
- Cách mạng năng lượng: Chuyển đổi thành công CO2 thành nhiên liệu bền vững
- Nhà máy thu giữ CO2 thương mại đầu tiên ở Mỹ
- Quốc gia đầu tiên có thể biến CO2 thành tinh bột!