Nhiều con sông, suối ở Alaska đang chuyển sang màu cam sáng và các nhà khoa học vẫn đang nỗ lực tìm ra nguyên nhân chính xác của hiện tượng này.
Lạch Tukpahlearik ở dãy Brooks ở phía tây nam Alaska chuyển sang màu cam. (Ảnh: Taylor Roades).
Trong những năm gần đây, các nhà khoa học đã quan sát thấy nhiều sông suối chuyển sang màu cam sáng ở vùng Bắc Cực thuộc Alaska . Theo Cơ quan Công viên Quốc gia, sự đổi màu của sông Salmon chảy qua Công viên Quốc gia Thung lũng Kobuk là đặc biệt đáng lo ngại. Dữ liệu cho thấy nước sông trước năm 2019 vẫn còn nguyên sơ nhưng mùa hè năm đó, nước sông Salmon bỗng chuyển sang màu cam và xanh lục.
Theo Scientific American, điều tương tự cũng xảy ra với sông suối trên khắp dãy núi Brooks ở Alaska và có khả năng xảy ra ở nhiều nơi khác ở Bắc Cực. Patrick Sullivan, nhà sinh thái học tại Đại học Alaska Anchorage và các đồng nghiệp tin rằng nguyên nhân xuất phát từ biến đổi khí hậu. Kết quả nghiên cứu cho thấy Bắc Cực đang nóng lên với tốc độ nhanh hơn so với phần còn lại của thế giới. Nhiệt độ tăng cao khiến lớp băng vĩnh cửu ở vườn quốc gia tan chảy. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu không chắc chắn tại sao đất tan băng lại biến các dòng sông thành màu cam. Một số chuyên gia tin rằng axit từ khoáng chất sẽ lọc sắt từ nền đá. Khi trầm tích tiếp xúc với dòng nước chảy và không khí, chúng bị oxy hóa và chuyển sang màu cam.
Một giả thuyết khác cho rằng sự tan băng của lớp đất đóng băng vĩnh cửu bên dưới đầm lầy đã cho phép vi khuẩn biến đổi sắt bị oxy hóa. Khi nước ngầm mang sắt biến đổi thành dòng giàu oxy, nó lại bị oxy hóa, biến nước suối thành màu cam.
Hiểu được nguyên nhân của hiện tượng này là rất quan trọng để nâng cao hiểu biết về tác động sinh thái, bao gồm cả rủi ro đối với động vật hoang dã trên sông và các cộng đồng sống phụ thuộc vào nước. Nhiều nhánh sông Wulik đã chuyển sang màu cam, có thể ảnh hưởng đến Kivalina, ngôi làng gồm 444 cư dân chuyên đánh cá và lấy nước uống từ sông.
Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) đang tiến hành nghiên cứu kiểm tra các dòng sông, suối màu cam ở Alaska và thời điểm chúng đổi màu. Nghiên cứu này nhằm mục đích kiểm tra nhiều giả thuyết về nguyên nhân của hiện tượng này và mối quan hệ của nó với thời tiết ấm lên và đất tan băng. Các chuyên gia USGS cũng sẽ xem xét tác động đến chất lượng nước và hệ sinh thái.
- Mùa đông ở các hành tinh khác như thế nào?
- Sự thật về phát hiện thành phố ngầm của “loài bò sát” ở Los Angeles
- 10 ngôn ngữ hàng đầu không còn tồn tại nhưng vẫn ảnh hưởng đến xã hội hiện đại
