Ai cũng biết đường thẳng là đường ngắn nhất, và độ dài của quãng đường tỷ lệ thuận với lượng nhiên liệu tiêu thụ. Tuy nhiên, khi nhìn vào bản đồ đường bay, mọi người đều thấy máy bay di chuyển theo đường cong chứ không phải đường thẳng.
Tại sao máy bay bay theo đường cong mà không bay theo đường thẳng?
Tại sao máy bay không bay theo đường thẳng?
Có nhiều lý do khiến máy bay không di chuyển theo đường thẳng từ A đến B. Hai lý do lớn nhất liên quan đến bề mặt Trái đất và các dòng khí quyển.
Trái đất hình cầu, tự quay quanh trục của nó nên đường xích đạo dường như “phình ra”. Do đó, chu vi của hành tinh xung quanh đường xích đạo lớn hơn nhiều so với ở các vĩ độ cao hơn hoặc thấp hơn, thu hẹp dần về phía các cực. Điều này có nghĩa, khoảng cách khi máy bay di chuyển về phía các cực ngắn hơn so với khi bay thẳng dọc theo đường xích đạo. Đó là lý do các chuyến bay từ Mỹ đến châu Á thường sẽ đi qua Alaska và Siberia thay vì bay theo đường thẳng, vừa rút ngắn thời gian di chuyển, vừa tiết kiệm nhiên liệu.
Lộ trình bay được vạch ra trước giờ khởi hành để lựa chọn lộ trình ngắn nhất, hiệu quả nhất. Máy bay có thể thay đổi hướng đi trong quá trình di chuyển, tùy thuộc vào thời tiết, gió và các dòng khí quyển (hoặc phản lực).
Vận tốc gió trong luồng khí quyển có thể đạt tới hơn 320km/h và có thể đưa máy bay đến đích nhanh hơn, sử dụng ít nhiên liệu hơn. Ngược lại, nếu máy bay di chuyển ngược dòng, phi công sẽ cần bay theo một hướng khác.
Nhiễu loạn không khí cũng là một yếu tố quyết định quỹ đạo của máy bay. Nguyên nhân chính của nhiễu loạn là nhiệt bốc lên từ mặt đất. Nước tản nhiệt tốt hơn mặt đất nên không khí trên mặt nước ít hỗn loạn hơn trên cạn. Điều này giải thích tại sao nhiều đường bay được thiết kế quanh biển thay vì bay thẳng trên đất liền.
Hiện tại, chuyến bay từ Singapore đến Newark, bang New Jersey, Mỹ là chuyến bay liên tục dài nhất thế giới từng được ghi nhận: Hành trình dài hơn 16.700 km kéo dài 18 giờ 45 phút.
Tại sao máy bay sắp hạ cánh đột nhiên bay lên trời?
Patrick Smith, phi công và tác giả cuốn sách bán chạy nhất Bí mật buồng lái, cho biết ông đã nghe nhiều đồng nghiệp kể về nỗi sợ hãi khi đi máy bay. Một trong số đó là việc máy bay không thể hạ cánh. Đó cũng là lý do nhiều hành khách thấy máy bay chuẩn bị hạ cánh rồi bất ngờ bay ngược lên không trung.
Hành động đó được gọi là “quay lại” hoặc “bay xung quanh,” Smith nói. Tuy nhiên, hành khách không nên quá lo lắng khi thấy phi công làm điều này, bởi thực tế đây không phải là sự cố hàng không.
Việc máy bay chưa được phép hạ cánh đúng lịch trình có thể do điều kiện hạ tầng tại sân bay không cho phép. Ví dụ, một chiếc máy bay ở khu vực gần đó vẫn chưa rời khỏi đường băng. Do đó, phi công cần hoãn hạ cánh để tránh va chạm.
Bên cạnh đó, thời tiết cũng là một yếu tố gây ra sự cố này. Trong quá trình hạ cánh, nếu tầm nhìn giảm xuống dưới mức quy định, phi công sẽ phải bay ngược lên. Thông thường, nếu họ không thể hạ cánh tại một sân bay theo lịch trình, họ sẽ được sắp xếp hạ cánh ở một nơi khác gần đó.
Ngoài ra, Smith còn trấn an hành khách rằng nếu họ đang ở độ cao hơn 10.000m, máy bay sẽ đột ngột mất áp suất. Liệu khung cảnh trên máy bay có hỗn loạn như những gì chúng ta thường thấy trong phim?
Việc mất áp suất trên máy bay có thể do bom gây ra. Tuy nhiên, đó là trường hợp xấu nhất, và ít có khả năng xảy ra nhất. Trên thực tế, việc mất áp suất thường do lỗi rò rỉ. Tiếp viên hàng không được đào tạo bài bản để đối phó với những tình huống này.
Khi đó, mặt nạ dưỡng khí sẽ được hạ xuống để hành khách sử dụng. Trong khi mặt nạ dưỡng khí có hiệu lực, phi công sẽ đưa máy bay xuống độ cao an toàn mà hành khách có thể thở trực tiếp bằng mũi mà không cần hỗ trợ.
Smith cho rằng trong tình huống trên, bạn cũng không cần quá hoảng sợ. Một số người có thể bị đau, chảy máu cam. Nhưng điều tốt nhất bạn có thể làm là bình tĩnh làm theo hướng dẫn của tiếp viên hàng không.
xem thêm