Các nhà khoa học cho biết những đợt rét đậm vẫn sẽ xảy ra ngay cả khi mùa đông nhìn chung ấm áp .
CNN đưa tin sau mùa hè nóng kỷ lục, nhiều nơi ở Mỹ đang phải vật lộn với bão tuyết, băng giá và gió lạnh đe dọa tính mạng, CNN đưa tin hôm 15/1. Tuy nhiên, đây không phải là lý do để phủ nhận biến đổi khí hậu và hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Tuyết rơi dày đặc hôm 12/1 tại thành phố Sioux, bang Iowa. (Ảnh: Kevin Dietsch/Getty Images)
Năm 2023 là năm nóng nhất lịch sử với nhiệt độ trung bình toàn cầu lên tới 14,98 độ C, cao hơn gần 1,4 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Về lâu dài, cuộc khủng hoảng khí hậu do con người gây ra đang dẫn đến xu hướng tuyết biến mất ở Bắc bán cầu một cách đáng báo động. Một số nhà khoa học thậm chí còn cho rằng biến đổi khí hậu có thể góp phần gây ra những đợt rét đậm ở Hoa Kỳ , vì sự nóng lên ở Bắc Cực làm tăng nguy cơ không khí lạnh ở vùng cực tràn về phía nam.
Thời tiết bị ảnh hưởng rất nhiều bởi dòng tia – dòng không khí chuyển động nhanh ở tầng cao trong khí quyển. Khi dòng tia di chuyển về phía nam, nó có thể đẩy không khí lạnh ở Bắc Cực xuống Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á. Khi dòng phản lực rút lui về phía bắc, không khí ấm áp cũng di chuyển xa hơn về phía bắc. Tháng 1 vừa qua, châu Âu ghi nhận mùa đông ấm kỷ lục.
Một yếu tố khác cần xem xét là xoáy cực – một vành đai gió mạnh nằm ở vị trí cao trong tầng bình lưu – cao hơn dòng tia – xung quanh Bắc Cực. Xoáy cực giống như một con quay. Ở trạng thái bình thường, nó quay rất nhanh, “nhốt ” không khí lạnh ở vùng Bắc Cực. Nhưng nó có thể bị gián đoạn và lệch hướng, trở nên biến dạng, khiến không khí lạnh tràn ra ngoài và ảnh hưởng đến đường đi của dòng tia. Điều này xảy ra vào năm 2021, khiến Texas trải qua một đợt rét đậm khiến gần 250 người thiệt mạng và khiến phần lớn bang mất điện.
Mối liên hệ với biến đổi khí hậu cũng nằm ở đây. Một số nhà khoa học tin rằng sự gián đoạn của dòng xoáy cực và sự thay đổi dòng phản lực là do sự nóng lên ở Bắc Cực. Khu vực này đang nóng lên nhanh hơn khoảng bốn lần so với phần còn lại của hành tinh.
Tuy nhiên, một số nhà khoa học khác cho rằng mối liên hệ giữa hiện tượng nóng lên ở Bắc Cực và các đợt lạnh giá vẫn chưa rõ ràng. Theo James Screen, giáo sư khoa học khí hậu tại Đại học Exeter, đã có nhiều thời điểm mùa đông rất lạnh ở Bắc bán cầu trùng với mùa đông ấm áp ở Bắc Cực, nhưng khó khăn ở đây là tách biệt nguyên nhân và kết quả. .
Screen cho biết những đợt rét đậm chỉ có thể xảy ra do biến động khí hậu bình thường. Nói cách khác, ngay cả khi mùa đông ấm hơn, những đợt rét đậm vẫn sẽ xảy ra.
Biến đổi khí hậu cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của các cơn bão mùa đông, vì bầu không khí ấm hơn giữ lại nhiều độ ẩm hơn, dẫn đến mưa hoặc tuyết rơi dữ dội hơn.
Các nhà khoa học vẫn đang cố gắng làm sáng tỏ mối liên hệ phức tạp giữa biến đổi khí hậu và những đợt lạnh cực độ, nhưng tất cả đều đồng ý rằng xu hướng hiện nay là mùa đông ấm hơn. Screen cho biết : “Nếu nhìn vào dữ liệu, chúng ta thấy rằng về lâu dài, hiện tượng nóng lên toàn cầu đang khiến các đợt lạnh xảy ra ít thường xuyên hơn và mức độ nghiêm trọng của chúng giảm đi ”.
- Tại sao 40 là độ tuổi nhạy cảm để chơi thể thao?
- Vì sao “ngọn núi nhỏ nhất Trung Quốc” chỉ cao 0,6m nhưng không ai dám leo?
- Vì sao nước tiểu có màu vàng?
