Ngày 25/4/1986, thảm họa hạt nhân Chernobyl tàn khốc nhất trong lịch sử xảy ra ở Ukraine khi một thí nghiệm kỹ thuật thất bại khiến lò phản ứng hạt nhân số 4 tan chảy.
Sự cố này để lại những hậu quả khó khắc phục, biến nơi đây thành “vùng cấm phóng xạ” nguy hiểm nhất thế giới cũng như ảnh hưởng nghiêm trọng đến các sinh vật sống xung quanh khi sự cố xảy ra. .
Theo ghi chép, trong suốt 37 năm bị bỏ hoang, các loài động vật ở đây như lợn rừng, nai sừng tấm và hươu châu Âu đã tăng vọt. Trong quá trình nghiên cứu này, các nhà khoa học cũng phát hiện ra rằng lợn rừng có chỉ số tiếp xúc với bức xạ cao hơn các loài khác dù chúng đều sống trong cùng một môi trường.
Độ phóng xạ ở lợn rừng cao đáng ngạc nhiên
Sau khi thảm họa Chernobyl xảy ra, người dân ngay lập tức được khuyến cáo không nên tiêu thụ nấm và thịt động vật hoang dã ở đây vì chúng có hàm lượng phóng xạ rất cao.
Theo SciDaily, chỉ số phóng xạ Caesium-137 (chất phóng xạ phát ra rất xa sau thảm họa Chernobyl) có chu kỳ bán rã 30 năm, nghĩa là sau 30 năm, một nửa lượng phóng xạ đã tự phân hủy. Vì vậy, theo quy trình, đến năm 2016, nồng độ chất phóng xạ Caesium-137 trong hầu hết các mẫu thực phẩm (kể cả động vật và thực vật) sẽ chỉ còn bằng một nửa so với ban đầu.
Mẫu lợn rừng được cho là có chỉ số phóng xạ cao đáng kể so với các loài khác
Tuy nhiên, điều kỳ lạ là mức độ phóng xạ đo được trong thịt lợn rừng Bavaria ở khu vực này vẫn vượt đáng kể so với giới hạn quy định, hay có thể nói, mức độ phóng xạ của loài này gần như không thay đổi sau gần 40 năm.
Tại sao lợn rừng có tính phóng xạ cao?
Sau nhiều năm nghiên cứu, nhờ các phép đo chính xác hơn ở thời điểm hiện tại, một nhóm nghiên cứu do Giáo sư Georg Steinhauser tại TU Wien dẫn đầu đã quyết định giải mã nguồn gốc và lượng phóng xạ ở lợn đực.
Tiến sĩ Bin Feng, người thực hiện nghiên cứu tại Viện Hóa vô cơ thuộc Đại học Leibniz Hannover và Trung tâm nguyên tử TRIGA tại TU Wien, giải thích: “Điều này hoàn toàn có thể xảy ra vì mỗi nguồn đồng vị phóng xạ khác nhau có dấu vân tay vật lý khác nhau. Theo đó, Chernobyl không chỉ giải phóng Caesium-137 mà còn cả Caesium-135 (một đồng vị của Caesium có chu kỳ bán rã dài hơn nhiều), vì vậy việc lợn rừng bị nhiễm chỉ số phóng xạ cao hơn là có thể giải thích được.”
Việc lợn rừng có chỉ số phóng xạ cao là do loài này bị nhiễm cả chất phóng xạ Caesium-135 và Caesium-137.
Ngoài ra, nghiên cứu do nhóm do Giáo sư Georg Steinhauser tại Đại học Công nghệ Vienna dẫn đầu cũng đưa ra kết luận tương tự về nguồn gốc phóng xạ trong thịt lợn rừng. Họ tin rằng chất phóng xạ Caesium là kết quả của cả vụ nổ vũ khí hạt nhân vào những năm 1960 và việc sản xuất năng lượng hạt nhân cũng như thảm họa Chernobyl năm 1986.
Nhà hóa học phóng xạ Georg Steinhauser tin rằng một nguyên nhân khác khiến lợn rừng có chỉ số phóng xạ cao hơn các loài khác là do chúng có thói quen ăn nấm cục. Theo đó, khi xêzi thoát ra sẽ thấm qua đất và bị nấm hấp thụ. Vào mùa đông, khi ngô và quả sồi trên mặt đất khan hiếm, lợn rừng có thể đã đào đất tìm thức ăn và ăn nấm cục bị nhiễm chất phóng xạ Caesium, khiến chỉ số phóng xạ của chúng tăng cao. Điều này cũng giải thích tại sao các quan sát cho thấy mức độ phóng xạ ở lợn rừng cũng cao hơn vào mùa đông.
Nguồn: Euronews