Hai thiên thể bí ẩn đó chính là “anh em” của Sao Diêm Vương.
Một trong những sứ mệnh mà kính viễn vọng không gian mạnh nhất thế giới James Webb được giao phó là tìm kiếm “dấu ấn sinh học” ở các thiên thể xa xôi, bao gồm cả những thế giới ở rất xa Hệ Mặt Trời. Nhưng nó vừa có một phát hiện rất đáng ngạc nhiên.
Ngay trong hệ mặt trời, James Webb đã tìm thấy dấu hiệu của khí mê-tan – một trong những dấu ấn sinh học tiềm năng – ở hai nơi tưởng chừng như nguy hiểm nhất.
Chúng là Eris và Makemake, hai hành tinh lùn thuộc nhóm vật thể Plutoid , nghĩa là chúng có nhiều yếu tố chung với Sao Diêm Vương .
Hai thiên thể vừa được xác định có dấu hiệu hoạt động thủy nhiệt – (Ảnh: NASA).
Lang thang trong vùng băng giá chết chóc bên ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương, sự xuất hiện của khí mê-tan trong các thiên thể này đặt ra nhiều câu hỏi.
“Chúng tôi thấy một số dấu hiệu thú vị về thời kỳ nắng nóng ở những nơi mát mẻ” – Sci-News dẫn lời Tiến sĩ Christopher Glein từ Viện Nghiên cứu Tây Nam (SwRI).
Ban đầu, các tác giả tin rằng khí mêtan có thể tồn tại ở những nơi này vì nó có mặt trong vật chất nguyên thủy hình thành nên các thiên thể, được thừa hưởng từ tinh vân mặt trời.
Nhưng dữ liệu chi tiết từ James Webb đã mang đến một điều bất ngờ: Bằng chứng về các quá trình thủy nhiệt tạo ra khí mê-tan từ bên trong hành tinh.
Điều này thể hiện tỷ lệ của các đồng vị deuterium (hydro nặng -D) và hydro bình thường (H) trong khí mêtan này.
Nếu tỷ lệ D/H cao thì khí mê-tan đó là vật liệu nguyên thủy có deuterium được hình thành rất nhiều trong Vụ nổ lớn.
Nhưng tỷ lệ D/H trên hai thiên thể này ở mức vừa phải, cho thấy đó là khí metan được hình thành từ các quá trình địa hóa.
Đó là một quá trình tương tự như Trái đất, với lõi đá trải qua quá trình đốt nóng bức xạ đáng kể, vẫn đủ ấm để diễn ra các quá trình thủy nhiệt và tạo ra khí mê-tan, đưa khí này lên bề mặt.
Chưa kể, tỷ lệ nồng độ của một số đồng vị carbon cho thấy sự tái tạo bề mặt tương đối gần đây trên cả Eris và Makemake. Chúng không phải là những tảng đá “chết” như người ta vẫn nghĩ trước đây.
Trên Trái đất, hệ thống thủy nhiệt là “suối nguồn của sự sống”. Chúng tồn tại dưới đáy đại dương, cung cấp hơi ấm cho nước và các thành phần hóa học cần thiết để sự sống phát sinh và nuôi dưỡng.
Có giả thuyết cho rằng hệ thống thủy nhiệt là nơi sự sống bắt đầu trên Trái đất.
Tạm thời xác nhận những gì đang xảy ra ở những thế giới xa xôi, trôi nổi ở những “vùng ngoại ô” băng giá của Hệ Mặt trời như Eris và Makemake.
Nhưng các nhà khoa học kỳ vọng một số sứ mệnh tương lai của NASA sẽ đến gần hơn với các thiên thể ở khu vực này mà Tiến sĩ Glein cho rằng “sống động hơn chúng ta nghĩ” .
- Hàng trăm miệng phun thủy nhiệt nhấp nhô dưới đáy biển
- Mỏ phun thủy nhiệt dài 600m dưới biển
- Hành tinh Makemake không có bầu không khí như mong đợi
