Một nghiên cứu công bố ngày 25/1, biến đổi khí hậu là thủ phạm chính gây ra tình trạng hạn hán kỷ lục ở rừng nhiệt đới Amazon, làm khô cạn các dòng sông, giết chết loài cá heo có nguy cơ tuyệt chủng và đảo lộn cuộc sống của hàng triệu người dân trong khu vực.
Phân tích của World Weather Attribution, hiện tượng nóng lên toàn cầu khiến hạn hán có khả năng xảy ra cao gấp 30 lần , dẫn đến nhiệt độ cực cao và góp phần làm giảm lượng mưa. Nghiên cứu tập trung vào tháng 6 đến tháng 11 năm ngoái.
Các phương tiện đường thủy mắc cạn trên bãi cát sông Rio Negro, ở Cacau Pirera, Brazil. (Nguồn: Reuters).
Năm ngoái, các nhà khoa học cảnh báo hạn hán ở cả 9 quốc gia có rừng nhiệt đới Amazon gồm Brazil, Colombia, Venezuela và Peru dự kiến sẽ trầm trọng hơn vào năm 2024 sau mùa gió mùa. Mưa bắt đầu rút vào tháng Năm.
Bảo vệ rừng Amazon – khu rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới – được coi là quan trọng trong việc hạn chế biến đổi khí hậu vì lượng lớn khí nhà kính mà cây cối ở khu vực này hấp thụ. Hạn hán đã khiến mực nước sông ở nhiều nơi trong khu vực giảm xuống mức thấp kỷ lục.
Bà Regina Rodrigues – đồng tác giả nghiên cứu và nhà nghiên cứu tại Đại học Liên bang Santa Catarina ở Brazil – cho rằng chúng ta thực sự nên lo lắng về sức khỏe của rừng Amazon.
Hạn hán có thể làm trầm trọng thêm các vụ cháy rừng , mà khi kết hợp với biến đổi khí hậu và nạn phá rừng có thể đẩy Amazon nhanh hơn đến mức không thể quay trở lại, sau đó quần xã sinh vật này khô cạn và không còn là một khu rừng nhiệt đới tươi tốt.
Nghiên cứu cho thấy sự nóng lên định kỳ ở Đông Thái Bình Dương, được gọi là El Nino, cũng góp phần làm giảm lượng mưa, mặc dù nhiệt độ không cao hơn.
Theo bà Rodrigues, tuy khu vực này đã phải đối mặt với ít nhất 3 đợt hạn hán dữ dội khác trong 20 năm qua nhưng quy mô của đợt hạn hán này là chưa từng có và ảnh hưởng đến toàn bộ lưu vực sông Amazon. .
Tại Brazil, một nhánh chính của sông Amazon đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi ghi nhận vào năm 1902, với các dòng suối nhỏ hơn hầu như biến mất.
- Chúng ta đang bị nướng trên một hành tinh đang hấp hối
- Hạn hán lịch sử tấn công Amazon, hơn trăm con cá heo chết hàng loạt
- Hạn hán và cháy rừng biến Amazon thành nguồn phát thải carbon
