Tinh dầu được sử dụng rộng rãi với nhiều mục đích khác nhau, được coi như một phương thuốc tự nhiên an toàn và hiệu quả trong việc chăm sóc sức khỏe. Vậy tinh dầu là gì? Gồm những loại nào? Công dụng của tinh dầu là gì? Hãy tham khảo bài viết dưới đây!
1 Tinh dầu là gì?
Tinh dầu là một chất lỏng chứa các hợp chất thơm dễ bay hơi được chiết xuất bằng nhiều phương pháp khác nhau, từ lá, thân, hoa, vỏ cây, rễ hoặc các bộ phận khác của cây.
2 Các loại tinh dầu và phân loại của chúng
Sau đây là một số loại tinh dầu và phân loại của chúng.
tinh dầu nguyên chất
Tinh dầu nguyên chất là tinh dầu chưa pha trộn thêm các thành phần hóa học khác. Được chiết xuất 100% từ thực vật tự nhiên, với hàm lượng nhất định (có thể uống), rất tốt và an toàn cho sức khỏe (trừ một số loại tinh dầu chiết xuất từ thảo mộc không ăn được). ở dạng thô như mạch, bách, v.v.).
Pha tinh dầu nguyên chất với các hóa chất khác sẽ tạo ra tinh dầu không nguyên chất (còn giữ mùi thơm của tinh dầu).
tinh dầu tổng hợp
Một sản phẩm có mùi hương tương tự như tinh dầu được hình thành thông qua quá trình tổng hợp hóa học (dầu thơm). Tinh dầu tổng hợp được tạo thành từ sự kết hợp của các hóa chất bắt chước mùi của tinh dầu tự nhiên.
3 Phương pháp sản xuất tinh dầu
Một số phương pháp sản xuất tinh dầu, cùng tham khảo nhé!
Phương pháp chưng cất hơi nước
Phương pháp này tạo ra tinh dầu có độ tinh khiết cao, dùng cho tinh dầu chiết xuất từ lá, hoa, rễ và vỏ cây. Ví dụ: tinh dầu oải hương, hoa nhài, bạc hà, gỗ đàn hương, sả,…
Các nguyên liệu sẽ được cho vào lọ đậy kín và sau đó đem đi nấu chín. Hơi nước mang theo tinh dầu qua thiết bị ngưng tụ thành hỗn hợp lỏng. Lúc này sẽ xảy ra hiện tượng tách nước và tách tinh dầu. Người ta tiến hành tách nước và loại bỏ tạp chất thì thu được tinh dầu nguyên chất.
Điểm nổi bật: có thể làm tinh dầu nhanh chóng. Người vận hành có thể biết được sự thay đổi dinh dưỡng của tinh dầu. Lưu ý, nếu nhiệt độ quá cao, các hợp chất có thể chuyển hóa theo chiều hướng tiêu cực.
Phương pháp chiết dung môi
Thường áp dụng cho các loại tinh dầu (thường là tinh dầu hoa) khó chiết xuất, dễ bay hơi. Chúng ta cần một dung môi (rượu, axeton, propan và hexan) để kéo tinh dầu lại với nhau, làm giảm sự bay hơi của tinh dầu theo phương pháp này.
Ưu điểm: chiết xuất tinh dầu nguyên chất rất cao.
Phương pháp ướp
Phương pháp ướp được áp dụng để chiết xuất tinh dầu từ hoa. Dùng khuôn gỗ, đặt lên đó một tấm kính có phủ mỡ heo hai mặt, lớp kính dày khoảng 3mm. Đặt lên mặt một lớp lụa mỏng, rải lên đó 30 – 80g (tùy theo nhu cầu sử dụng) hoa tươi khô, không dập nát.
Khoảng 35-40 khuôn gỗ được xếp chồng lên nhau, để trong phòng kín. Sau 24-72 giờ tùy từng loại hoa người ta thay lớp hoa mới cho đến khi chất béo bão hòa tinh dầu. Bạn có thể sử dụng dầu mỡ có chứa tinh dầu tự nhiên, hoặc tách tinh dầu bằng cồn. Quá trình này rất công phu và cần thời gian dài để thực hiện.
phương pháp ép lạnh
Thường dùng cho các loại tinh dầu chiết xuất từ vỏ các loại trái cây (cam, quýt, bưởi, chanh…) hoặc các loại cây dễ chiết xuất tinh dầu.
Tinh dầu được chiết xuất bằng phương pháp ép lạnh và không chịu tác động của nhiệt nên cho ra loại tinh dầu có chất lượng và hương vị thơm ngon nhất.
4 Công dụng của tinh dầu
Lợi ích sức khỏe của tinh dầu
- Giúp cân bằng nội tiết tố
- Tăng khả năng miễn dịch và chống nhiễm trùng
- Tăng cường hệ tiêu hóa
- Tăng cường năng lượng
- Cải thiện chức năng não
- Giúp giảm căng thẳng và thư giãn
- giảm đau
- Giúp chữa ngủ ngáy, cải thiện giấc ngủ
- Không gian sống trong lành
Công dụng của tinh dầu đối với sắc đẹp
- Dưỡng da và tóc: Tinh dầu thẩm thấu tốt qua da, hấp thụ trực tiếp qua màng tế bào, làm chậm quá trình lão hóa, làm mềm và trắng da. Bên cạnh đó, tinh dầu còn là dưỡng chất rất tốt để nuôi dưỡng tóc.
- Hỗ trợ giảm cân: Tinh dầu bưởi giúp tăng cường trao đổi chất, bạn có thể nhỏ vài giọt tinh dầu bưởi (loại uống) vào nước để uống trước mỗi bữa ăn, giúp hạn chế cảm giác thèm ăn. Massage body bằng tinh dầu bưởi giảm mỡ thừa được rất nhiều người ưa chuộng.
5 Lưu ý khi sử dụng tinh dầu
Ai không nên sử dụng tinh dầu:
- Người bị dị ứng với mùi thơm (khi tiếp xúc với hóa chất có mùi sẽ bị nhức đầu, buồn nôn, mệt mỏi, các bệnh về hô hấp, hen suyễn thứ phát…).
- Người có vết thương hở, da nhạy cảm, dễ bị viêm nhiễm, dị ứng,..
- Những người bị huyết áp cao không nên sử dụng các loại tinh dầu khuynh diệp, hương thảo, húng tây và cỏ vetiver. Những người bị huyết áp thấp nên tránh sử dụng tinh dầu oải hương, kinh giới và ngọc lan tây.
- Những người đã và đang bị động kinh, thần kinh, thận nên tránh xa các loại tinh dầu khuynh diệp, hồi, hương thảo, lá xô thơm, cây bách, tiêu đen, thông, thì là.
- Có vấn đề về tuyến tiền liệt tránh dùng tinh dầu melissa, thông… Người bị tăng nhãn áp nên tránh dùng tinh dầu melissa…
- Phụ nữ trong giai đoạn đầu của thai kỳ không nên sử dụng bất kỳ loại tinh dầu nào. Ở giai đoạn sau nếu muốn dùng cần có sự chỉ định hoặc tư vấn của bác sĩ và pha thật loãng.
Những lưu ý khi sử dụng tinh dầu:
- Sử dụng tinh dầu nồng độ cao có thể gây bỏng.
- Không để tinh dầu dính vào mắt hoặc vết thương hở.
- Không thoa tinh dầu trực tiếp lên da
- Không ăn hoặc uống các loại tinh dầu trừ khi có chỉ định của bác sĩ.
Cách bảo quản tinh dầu:
- Bảo quản tinh dầu trong lọ thủy tinh tối màu.
- Hạn chế tiếp xúc với oxy sau khi sử dụng, nên vặn nắp lại để tránh làm giảm hạn sử dụng của tinh dầu.
- Bảo quản tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao.
Trên đây là bài viết cung cấp thông tin về tinh dầu. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến nội dung trên, vui lòng để lại bình luận bên dưới!
