Một vật thể khổng lồ cưỡi trên một mảng kiến tạo đang dần xuyên sâu vào vỏ Trái đất là nguyên nhân gây ra các trận động đất nghiêm trọng ở Nhật Bản.
Vật thể đáng sợ đó chính là một ngọn núi lửa dưới lòng đất , đang bập bênh gần điểm giao nhau của ba mảng kiến tạo, theo Live Science.
Được đặt tên là Daiichi-Kashima , ngọn núi lửa ngầm đã tắt này nằm ở rìa của mảng kiến tạo Thái Bình Dương, chỉ cách bờ biển phía đông Nhật Bản 40km.
Đó là một “điểm giao nhau hút chìm” nơi mảng Thái Bình Dương ở phía đông và mảng Philippine ở phía nam đều trượt chậm bên dưới mảng Okhotsk ở phía bắc.
Vật thể gây ra trận động đất ngoài khơi Nhật Bản là một ngọn núi lửa ngầm đang dần xâm nhập sâu hơn vào vỏ Trái đất – (Ảnh: NOAA).
Theo phó giáo sư Euseo Choi từ Trung tâm Thông tin và Nghiên cứu Động đất của Đại học, hoạt động hút chìm này bắt đầu khoảng 150.000-250.000 năm trước, đưa vật thể dưới lòng đất này dần dần đi sâu hơn vào lớp vỏ Trái đất. Memphis (Mỹ), đồng tác giả của nghiên cứu mới.
Theo Tiến sĩ Sungho Lee, tác giả chính, cũng đến từ Đại học Memphis, dù cách bề mặt Trái đất gần 50km nhưng ngọn núi lửa dưới lòng đất này vẫn đủ sức gây ra động đất.
Nó được xác định là nguyên nhân gây ra nhiều trận động đất lớn nhỏ mà Nhật Bản phải trải qua trong bốn thập kỷ qua , trong đó có những trận động đất có cường độ từ 7 đến 7,8 độ richter trên thang Mercalli.
Trong thang động đất này, nhiệt độ 7-7,8 độ biểu thị những trận động đất lớn với mức thiệt hại nghiêm trọng. Cấp cao nhất của thang đo Mercalli là cấp độ 8 trở lên, dùng để chỉ những trận động đất mạnh đến mức có thể quét sạch hoàn toàn các cộng đồng dân cư gần tâm chấn.
Các trận động đất mà núi lửa ngầm Daiichi-Kashima được cho là nguyên nhân bao gồm trận động đất-sóng thần Tohoku năm 2011, phá hủy nhà máy điện hạt nhân Fukushima.
Thảm họa này có cường độ 7,8 độ theo thang Mercalli, 9 độ theo thang riêng của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản và thang Moment của Hoa Kỳ và 9,1 độ theo thang Richter. Đây là trận động đất mạnh nhất trong lịch sử Nhật Bản.
Khi một mảng kiến tạo trượt hoặc chìm xuống bên dưới một mảng khác, các đường nối trên bề mặt của nó sẽ cọ sát vào đáy của mảng phía trên. Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2008 cho rằng lực ma sát này chưa đủ để gây ra những chấn động mà Nhật Bản phải gánh chịu.
Nhưng dữ liệu mới cho thấy điều ngược lại.
Thông tin địa chấn được thu thập dưới đáy đại dương gần Nhật Bản cho thấy các núi lửa dưới biển gặp phải lực cản rất lớn khi chúng di chuyển trên một mảng hút chìm, thậm chí đôi khi còn bị mắc kẹt.
Lực ma sát mà phần núi lửa phải chịu rất mạnh. Áp lực tích tụ ở rìa đầu của núi lửa theo thời gian và khi phần có núi lửa bị mắc kẹt, các phần xung quanh tiếp tục di chuyển.
Sự tích tụ này không thể tiếp tục vô thời hạn. Sẽ đến lúc lực căng này đủ lớn để kéo vật bị mắc kẹt vào trong.
Sự giải phóng sức căng đột ngột tạo ra một lực nổ, làm rung chuyển các mảng kiến tạo chồng lên nhau, gây ra hàng loạt trận động đất mới.
Theo Tiến sĩ Lee, ngọn núi lửa này có thể là nguyên nhân gây ra những trận động đất xa xưa hơn , trong đó có trận động đất gây ra trận sóng thần năm 1677 ở Nhật Bản.
Điều này sẽ tiếp tục do các mảng kiến tạo vẫn đang chuyển động.
Các mảng kiến tạo có thể hiểu nôm na là những mảnh vỏ Trái Đất, chúng không ngừng chuyển động, trượt lên nhau và mang theo các mảng đại dương, lục địa theo mình. Đó là lý do vì sao đất đai của Trái Đất đã nhiều lần tập hợp thành các siêu lục địa rồi tan rã.
- Nước có thể dập tắt lửa nhưng tại sao núi lửa dưới lòng đất vẫn có thể phun trào dưới lòng đại dương?
- Những trận động đất bí ẩn trên khắp thế giới đã tìm ra lời giải
- “Vật thể lạ” cao 1.000m nổi lên ngoài khơi California
