Ngày nay, theo ước tính của các chuyên gia, có khoảng 25% đến 50% người cần can thiệp chỉnh nha. Trong khi đó, những hóa thạch được tìm thấy tiết lộ rằng người cổ đại thường có hàm răng thẳng, răng khôn tiêu chuẩn.
Theo những ghi chép về hóa thạch, người cổ đại thường có hàm răng thẳng tắp và những chiếc răng khôn hoàn toàn bình thường. Trên thực tế, nhu cầu niềng răng và nhổ răng khôn chỉ mới phát triển trong thời gian gần đây. Vậy chuyện gì đã xảy ra?
Trong khi gần như không thể tìm ra nguyên nhân chính xác , các nhà khoa học đã đưa ra một giả thuyết.
Cụ thể, vài triệu năm trước, tổ tiên của loài người hiện đại có lối sống tự cung tự cấp. Do đó, răng và hàm của chúng phải làm việc cật lực để tiêu hóa thức ăn . Thật vậy, bề mặt răng của người cổ đại cho thấy sự mài mòn và phẳng rộng rãi. Hơn nữa, họ cũng có hàm và răng lớn hơn người hiện đại. Cho đến khi tổ tiên của loài người hiện đại bắt đầu biết sử dụng công cụ và lửa để nấu nướng và chế biến thức ăn, nhờ đó răng của họ nghiền nát thức ăn tốt hơn.
Răng của người cổ đại thường thẳng và răng khôn mọc bình thường. (Ảnh: Ancientorigins).
Nhiều năm sau, khoảng 12.000 năm trước, con người bắt đầu trồng trọt và chăn nuôi gia súc. Trải qua hàng nghìn năm, con người ngày càng quen thuộc hơn với việc xử lý và tinh chế thực phẩm.
Đặc biệt, công nghệ xay xát đã loại bỏ những phần cứng hơn của hạt như mầm và cám từ gạo và lúa mì. Sau đó, khi đến với cuộc Cách mạng Công nghiệp, những cải tiến công nghệ đã đẩy nhanh quá trình này một cách đáng kể. Trong một khoảng thời gian tương đối ngắn, miệng con người đã được giải phóng rất nhiều khỏi nhiệm vụ nghiền thức ăn. Điều thú vị là vào khoảng thời gian này, răng khấp khểnh dường như đã trở nên phổ biến.
Đây là nguyên nhân khiến răng con người bị khấp khểnh?
Tổ tiên loài người có xương hàm lớn nên răng khôn không mọc lệch hay mọc ngầm. (Ảnh: Shutterstock)
Nghiên cứu hóa thạch của con người qua hàng triệu năm tiến hóa, các nhà khoa học đã quan sát thấy kích thước của răng và hàm ở con người và tổ tiên của chúng ta giảm dần theo thời gian.
Người ta tin rằng, trong phần lớn lịch sử loài người, những thay đổi về chế độ ăn uống, chẳng hạn như việc sử dụng thịt và nấu ăn, đã dẫn đến những thay đổi về kích thước răng và hàm về cơ bản vẫn giữ nguyên. theo kịp sự tiến bộ của nhau.
Tuy nhiên, với những thay đổi lớn gần đây trong thực hành nông nghiệp và ẩm thực, mối quan hệ đó đã thay đổi. Về lý thuyết, trong một khoảng thời gian tương đối ngắn, kích thước xương hàm của một số quần thể người bị giảm trong khi răng vẫn giữ nguyên kích thước. Điều này cũng có nghĩa là răng của con người phải vật lộn để ở trong không gian hạn chế. Cụ thể, khi răng mọc chen chúc vào các răng khác, thậm chí bị xô lệch vị trí.
Sau đó, chiếc răng khôn, chiếc răng mọc cuối cùng, dường như chỉ làm phức tạp thêm mọi thứ. Trong nhiều trường hợp, răng khôn sẽ có ít hoặc không có khoảng trống để mọc vào, khiến răng khôn bị ảnh hưởng, khó chịu và có thể bị nhiễm trùng nếu không nhổ bỏ.
Nhiều người hiện đại phải nhờ đến sự can thiệp của chỉnh nha để có hàm răng đều đẹp. (Hình minh họa).
Răng lớn hơn dường như có liên quan đến nhu cầu nhai nhiều hơn. Vì vậy, nhiều nhà khoa học cho rằng khi chế độ ăn uống của con người yêu cầu nhai ít hơn, hàm của họ cũng trở nên nhỏ hơn. Điều này dẫn đến tình trạng răng chen chúc, răng khấp khểnh và răng khôn mọc ngầm.
Trên thực tế, một số thử nghiệm sơ bộ cũng ủng hộ giả thuyết này. Trong một nghiên cứu năm 1983, các nhà nghiên cứu đã cho 42 con khỉ sóc ăn thức ăn cứng tự nhiên hoặc thức ăn mềm nhân tạo. Kết quả là, những con khỉ được cho ăn thức ăn mềm có răng mọc chen chúc hơn, thậm chí là răng mọc lệch lạc và cung răng hẹp hơn.
Ngoài ra, một nghiên cứu năm 2004 cũng quan sát thấy điều tương tự khi Hyrax (còn gọi là thỏ đá) được cho ăn thức ăn nấu chín. Chúng có vùng mặt liên quan đến việc nhai kém phát triển hơn khoảng 10% so với những con thỏ ăn thức ăn sống và khô.
Tóm lại, vấn đề răng lệch lạc nói chung dường như chủ yếu là do môi trường hoặc lối sống hơn là do gen, mặc dù yếu tố di truyền có thể có trong một số trường hợp. Theo ước tính của các chuyên gia, có khoảng 30% đến 60% người hiện đại ngày nay gặp phải tình trạng răng khấp khểnh ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, xu hướng này khác nhau giữa các quần thể người trên toàn cầu. Bởi thực tế có một số người không bao giờ mọc răng khôn. Một số khác không gặp tình trạng răng mọc chen chúc hay khấp khểnh, răng khôn vẫn mọc bình thường.
- Vì sao người Nhật ăn cá sống hàng ngày mà không sợ nhiễm ký sinh trùng?
- Tại sao Marie Curie được chôn cất trong quan tài lót chì?
- Gấu trúc khổng lồ có vẻ ngoài rất dễ thương, tại sao người xưa không thuần hóa nó làm thú cưng?
