Hàng chục xác ướp lửa tồn tại cách đây 150 – 200 năm ở Kabayan có thể bị phá hủy do biến đổi khí hậu và tác động của con người .
Rải rác trên những ngọn đồi Kabayan ở Philippines là hàng chục “xác ướp lửa” nằm nguyên tại chỗ hàng trăm năm. Được người dân địa phương gọi là meking, những thi thể được bảo quản tốt này là tổ tiên xa xưa của người Ibaloi bản địa, tuy nhiên, hiện nay, sự thay đổi môi trường đang đe dọa phá hủy các xác ướp linh thiêng, IFL Science đưa tin vào ngày 24 tháng 1.
Nhiều xác ướp Kabayan được bao phủ bởi hình xăm. (Ảnh: Alexis DUCLOS/Gamma-Rapho).
Cái tên “xác ướp lửa” xuất phát từ quá trình bảo quản thi thể . Mặc dù phương pháp ướp xác chính xác chưa bao giờ được ghi lại và hiện đã thất truyền nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng meking đã được hun khói trong một thời gian dài nên có trạng thái bảo quản cực kỳ tốt. Xác ướp sau đó được đặt trong một hang động trên đỉnh núi cao nhất của vùng Benguet. Ở độ cao gần 3.000 mét, điều kiện lạnh giá trên núi giúp bảo vệ thi thể khỏi bị hư hỏng và phân hủy, mặc dù biến đổi khí hậu và sự can thiệp của con người đang khiến một số xác ướp bị nhiễm nấm mốc và côn trùng.
Trong nỗ lực bảo tồn meking, một nhóm nghiên cứu từ Đại học Melbourne đã lắp đặt thiết bị giám sát môi trường trong một số hang động chứa xác ướp cổ đại. Điều này sẽ cho phép các nhà khoa học theo dõi những thay đổi về độ ẩm và nhiệt độ trước khi quyết định các biện pháp tốt nhất để bảo vệ xác ướp. Mặc dù nhóm nghiên cứu hy vọng có thể giữ an toàn cho các xác ướp cháy trong tương lai nhưng các chuyên gia khác vẫn đang cố gắng ghép lại lịch sử của chúng. Vì bí mật về quá trình ướp xác của Kabayan chỉ được truyền miệng nên tục lệ truyền thống này không có người tiếp tục, khiến nhiều chi tiết bị thất lạc.
Ví dụ, không ai biết có bao nhiêu xác ướp tồn tại và hang động chứa các thi thể nằm ở đâu. Các nhà nghiên cứu không chắc chắn phong tục này bắt đầu như thế nào và khi nào, mặc dù những giai thoại địa phương cho thấy người đầu tiên trở thành xác ướp lửa là một thủ lĩnh thế kỷ 12 tên là Apu Anno. Giống như nhiều xác ướp lửa khác, thi thể của Apu Anno được bảo quản hoàn hảo đến mức vẫn có thể nhìn thấy rõ những hình xăm trên cơ thể ông. Bị đánh cắp khỏi nơi an nghỉ vào năm 1918, xác ướp của tù trưởng sau đó đã trải qua một cuộc diễu hành ở Manila trước khi được chuyển đến một cửa hàng đồ cổ, cuối cùng được quay trở lại Ibaloi vào năm 1999.
Tuy nhiên, xác ướp của Apu Anno hiện chứa đầy bào tử nấm và nằm trong một hang động mà cộng đồng không thể tiếp cận. Gần đây, các nhà nghiên cứu vẫn chưa thể xác định chính xác niên đại của xác ướp Apu Anno, mặc dù kết quả xét nghiệm đồng vị carbon với các xác ướp lửa khác cho thấy chúng có niên đại từ 150 – 200 năm tuổi.
Các nhà khoa học suy đoán rằng thi thể được buộc vào một vật cố định gọi là “ghế tử thần” trong khi được làm sạch bằng nước muối và làm khô bằng khói từ các loại thảo mộc đang cháy. Không ai biết chắc chắn người xưa đã sử dụng loại cây nào, mặc dù một số người bản địa lớn tuổi có chung nhiều thành phần, trong đó có một loại cây địa phương tên là Embelia philippinensis đã được lựa chọn cẩn thận vì đặc tính kháng khuẩn của nó.
- Phong tục ướp xác bí ẩn này chỉ có ở Philippines
- Đặc sản khủng khiếp nguyên con lợn treo trên trần nhà suốt 30 năm bốc mùi hôi thối
- Xác chết 3 trăm tuổi đẹp hơn lúc còn sống
